Ne yazık ki insan hakları açısından ülkemizin durumu, her geçen gün daha kötüye gitmektedir. Yürütme erkini bürokrasinin direktiflerine terk etmiş Türkiye siyasetçileri, yasamaya yapılan müdahalelere karşı, ancak pasif direniş sergileyebiliyorlar. Önlerine gelen ve bir an önce yasalaştırmaları istenen birtakım yasakçı, dayatmacı metinlerin yasalaşma sürecini uzatarak bir oyalama politikası güdüyorlar. Bu, nereden geldiğini bilmedikleri, ya da bildikleri halde söyleyemedikleri metinleri onaylamalarının siyaseten intihar etmeleri anlamına geldiğini kuşkusuz onlar da biliyorlar.
Ancak bu tavırları, üzerlerindeki baskının daha da artmasından başka bir sonuç vermemektedir ve toplumun politikacılara güven duymasına yetmemektedir. Çünkü toplum, temsilcilerinin kendisini temsil edemediğine inanmaktadır. Seçtiği insanların, millet adına egemenliği kullanmakta acze düştüğünü görmekte ve onların Meclis kürsüsünde ya da meydanlarda kükremelerini inandırıcı bulmamaktadır. Milletvekillerinin liderlerin, liderlerin de bürokrasinin güdümünden çıkamadığını çok iyi bilmektedir.
Türkiye'deki bu kısır döngü, toplumun hukukunun çiğnenmesini kolaylaştırmakta ve sistemin sürekli insan hakları sorunu üretmesine imkan vermektedir. Bürokrasinin tüm toplumu kuşatan ve hayatımızın her alanına müdahale etme hakkını kendinde gören toplumu yeniden oluşturma projesi, her gün biraz daha belirginleşmektedir. Öyle anlaşılıyor ki bu projenin mimarları ya da kurmayları, kurtuluşumuzu; ülkemizi ve bizleri 1930'lu yıllara götürmekte görmektedirler. Bunun için de, tarihe, insanın fıtratına ve eşyanın tabiatına aykırı bir biçimde Türkiye'yi zorlamaktadırlar. Hem de fütursuzca ve çılgınca zorlamaktadırlar.
Bugün yaşanan baskılar, geçici bir süreci değil, gelecekte daha yoğun ve daha yaygın baskıları işaret etmektedir. İçinden geçtiğimiz süreci bu doğrultuda anlamak ve değerlendirmek gerekmektedir. Yaşama hakkını yokeden, kişi özgürlüğünü çiğneyen uygulamalar, düşünce özgürlüğünü sınırlayan yaptırımlar, hızından birşey kaybetmeden sürmektedir. Din özgürlüğüne yönelik baskılar, artarak sürmektedir. Bunlara ilişkin Nisan ayı rakamlarına baktığımız zaman bu durum açık bir biçimde görülmektedir. Kaldı ki bu rakamlar, gerçek rakamların ancak bizim tesbit edebildiğimiz kısmıdır.
Parlamentodan çıkarılması istenen tasarılar yasalaştığı takdirde, ihlallerin daha da artacağını biliyoruz. Çünkü gerek irtica ile mücadele paketinde yer alan tasarılar, gerekse yeni Türk Ceza Yasası Tasarısı Taslağı, insan hak ve özgürlüklerini daha da kısıtlamaktadır. Ancak mevcut yasaların uygulanmasına yönelik yaklaşımlar, kaygılarımızın artmasına zaten yetmektedir.
Düşünün ki, Başbakanlık İnsan Hakları Koordinatör Üst Kurulu bile, insan haklarının yanında değil, karşısında yer almaktadır ve insan haklarından yana oldukça baskıcı, yasakçı ve dayatmacı bir yaklaşım sergilemektedir. Kimi rektörler, üniversite öğretim üyelerini, güvenlik görevlisi olarak tanımlayabilmektedir. Bürokraside ve öğrenim hayatında acımasız kıyımlar yaşanmaktadır. Birçok yönetici, bu atmosferden cesaret alarak, alabildiğine keyfi zulümler işleyebilmektedir.
Sadece birkaç örnek olay üzerinde durmak, zulmün boyutlarını görmeye yetmektedir. MAZLUMDER'in kurucu başkanı Araştırmacı Yazar Mehmet Pamak, yaptığı bir konuşmadan ötürü yargılanmış ve iki kez beraat etmesine rağmen Yargıtay ikinci kez de yerel mahkeme kararını bozarak, adeta Pamak'ın mutlaka cezalandırılmasını istemektedir. Ahmet Taşgetiren gibi bir yazar bile, yazılarından ötürü cezalandırılabilmekte ve cezasının ertelenmemesine karar verilebilmektedir. Ali Bayramoğlu'nun, bir hukuk skandalını ortaya çıkarmak ve dolayısıyla yargıya yardımcı olmak amacıyla kaleme aldığı bir yazısı, yargılama konusu olabilmektedir.
Başörtülü kamu görevlileriyle yetinilmemekte, özel öğretim kurumlarında, okul ve dersanelerdeki öğretmen ve öğrencilerin de tek tipleştirilmesine çalışılmaktadır. Üniversitelerde kamu hizmeti alan öğrencilerin kıyafetleri, hukuk dışı bir biçimde düzenlenmek istenmekte ve nihai çözümler geliştirilmektedir. Ama bu gidişin nereye varacağı bellidir ve görülmeye başlanmıştır:
Örneğin Malatya İnönü Üniversitesi'nde muhafazakar kimliği ile tanınan 33 memur hakkında soruşturma açılmış bulunmaktadır. Gaziosmanpaşa İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün başlattığı yeni uygulamaya göre, devrim kanunlarına aykırı giyinen başörtülü bayanlar ile cüppeli ve sarıklı vatandaşlar, bundan böyle kamu kurum ve kuruluşlarına giremeyeceklerdir. Hani siz sokaktaki vatandaşın kıyafetine karışmıyordunuz? Elazığ Nüfus Müdürlüğü'ne müracaat eden Dilber Erdah ve İsmail Polat isimli çiftin nikahı, gelin adayının fotoğrafında kulaklar ve boyun görünmediği gerekçesiyle yapılmadı. Yine Elazığ'da öğretmen adaylarının görev yerlerinin belirlenmesi için yapılan kura çekimine, Kılık Kıyafet Kanunu'na uymayan adaylar alınmadı. CHP Eyüp İlçe Başkanı Safi Karayalçın, Alibeyköy Şair Nabi İlköğretim Okulu'nda görevli 5 başörtülü öğretmen hakkında gerekli işlemlerin yapılmasını istedi.
İÜ Çapa Tıp Fakültesi Dekanlığı'na vekaleten atanan Özdem Anğ'ın yayınladığı genelgeye göre hastalar da bundan böyle başörtüsü takamayacak. KTÜ Rektör Yardımcısı Zafer Ertürk, bazı okullara gönderdiği yazılı emirle, başörtülü ve dindar öğrencilerin fişlenmesini istedi. Trakya, Dicle, Akdeniz ve Çanakkale Üniversiteleri, başörtülü öğrencilerin üniversite bünyesindeki tüm fakülte ve birimlere girmesini yasakladı.
Bu keyfi ve hukukdışı uygulamalar, Ankara'dan estirilen rüzgardan kaynaklanmaktadır. Bu gidiş, çok tehlikeli bir gidiştir. Ne yapılmak isteniyor; doğrusu anlamakta zorlanıyor insan…Ancak bu baskı ve dayatmaların mimarlarına seslenmek istiyorum: Lütfen biraz dünyaya bakın, tarihe bakın..Baskıyla zulümle abad olmuş bir tek ülke ya da yönetici bulamazsınız. İnsanları, toplumları bir yere kadar baskıyla sindirebilirsiniz; ama insanların düşüncelerini, inançlarını onlardan söküp alamazsınız. Sizin yapmak istediklerinizi, bu halk ilk kez yaşamıyor. Sizden önce de bu yolları deneyenler oldu ve aslında bu yoldan hiç ayrılmadılar. Ama hangi sorunları çözebildikleri ortada. Dünyanın her yerinde ve her zaman olduğu gibi, ülkemizde de özgürlük yine kazanacaktır. Onun için insanların ırklarını, dillerini, dinlerini, düşüncelerini, kılık kıyafetlerini, yiyecek-içeceklerini genelgelerle belirleme sevdasından vazgeçiniz. Çünkü bu süreç, hiçkimsenin istemeyeceği bir sona doğru gitmektedir. Ekonomik sefalete ilaveten toplum, her türlü provokasyona açık bir gerilim içerisine sürüklenmektedir. Kimsenin, hiçbir gerekçeyle başkalarına acı çektirmeye ve başkalarının hak ve özgürlüklerini kısıtlamaya hakkı yoktur.
ÖĞRENİM HAYATI: 15 öğrenci yaralandı; 11 öğrenciye ceza verildi
SIĞINMA HAKKINA YÖNELİK İHLALLER : 141
YAŞAMA HAKKI
Faili Meçhul Cinayetler/Şüpheli Ölümler
Ağrı'nın Doğubeyazıt ilçesinde görevli imam Hacı Yusuf Karaduman, 9 Nisan 1998'de sabah namazını kıldırmak üzere evinden camiye giderken uğradığı saldırı sonucu öldü.
Gazeteci Uğur Mumcu cinayetinde adı geçen şahıslardan Velit Hüseyin, 2 Mart akşamı Şırnak'ın Silopi ilçesinde ölü bulundu.
Edirne Enez'de hırsızlık yaptığı iddiasıyla 1 Nisan 1998'de gözaltına alınan İsmail Aydın'ın Enez Polis Karakolu'nun nezarethanesinde battaniye şeritlerini bir ip gibi kullanarak intihar ettiği iddia edildi.
İstanbul Levent'teki Çin Marketi'nde çalışan Yue Chianşu, 5 Nisan 1998'de susturucu takılmış tabancayla, kimliği belirsiz kişilerce öldürüldü.
İstanbul Bağcılar'da 6 Nisan 1998'de bir eve baskın düzenleyen kimliği belirsiz 3 kişi, İsmail Karataş ve Burhan Karataş'ı yaraladılar. Hastaneye kaldırılan Burhan Karataş kurtarılamadı.
İstanbul Bağcılar'da 6 Nisan 1998'de Selim Uzel, kimliği belirsiz kişi ya da kişilerin bıçaklı saldırısı sonucu hayatını kaybetti.
İstanbul Alibeyköy'ün Taşköprü mevkiinde, 14 Nisan 1998'de dolaşan 2 kişi bir gölet içerisinde bir erkek cesedi buldular. Yapılan incelemelerde darp sonucu, 10 gün önce hayatını kaybeden kişinin kim olduğu belirlenemedi.
Almanya'dan Manavgat'a tatil için gelen Heidi Maria Reis'in cesedi 14 Nisan 1998'de tatil köyüne yakın bir ormanlık alanda bulundu.
Ziraat Bankası Hukuk Müşaviri Sabri Panduru, 14 Nisan 1998'de Ankara Batıkent'teki evinde öld0rülmüş olarak bulundu.
Afyon'un Emirdağ İlçe Jandarma Er Eğitim Tabur Komutanlığı'nda askerliğini yapan Ağrı nüfusuna kayıtlı Ömer Bengi'nin cesedi, intihar etti iddiasıyla Manisa'daki ailesine; Muş Malazgirt'te askerlik yapan İ. Fatih Öztürk'ün cesedi de aynı nedenle Adana'daki ailesine teslim edildi. Her iki askerin de ölmeden önce aileleriyle yaptıkları telefon görüşmelerinde tehdit edildikleri belirtildi.
İzmir Gültepe'de 29 Nisan 1998'de kahvehanede oturan Ahmet Nuri Uslu, kimliği meçhul bir kişinin silahlı saldırısı sonucu öldü.
Hatay'ın Kırıkhan ilçesinde hırsızlık suçlamasıyla gözaltına alınarak tutuklanan Murat Ekli, 20 Nisandaki sorgusundan 4 gün sonra fenalaşarak yaşamını yitirdi.
İstanbul Bağcılar'da Mehmet Parlak adlı işadamı, 26 Nisan 1998 günü, el ve ayakları bağlandıktan sonra başından tek kurşunla öldürülmüş olarak bulundu.
İstanbul Kadıköy'de sırtından bıçaklanmış ve burnu kesilmiş olarak bulunan Önder Yaman, kaldırıldığı hastanede öldü.
Batman'da Taek-Wando salonu işleten Ramazan Çatal, 26 Nisan akşamı işinden evine dönerken kimliği belirsiz kişilerin düzenlediği silahlı saldırıda öldü.
Konya'da Nisan ayı başından beri kayıp olan müteahhit Mehmet Koç'un cesedi, şehre 15 kilometre uzaklıkta Çobanlar mevkiinde bulundu.
Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi 2. Sınıf öğrencisi Ali Serkan Eroğlu'nun ölümü üzerindeki sis perdesi aralandı. Polislerin "intihar" ettiğini açıkladığı Eroğlu'na yapılan otopsi raporunda, kendisinin "bayıltılarak öldürüldüğü" ortaya çıktı.
Kimliği belli kimsesizlerin yanı sıra, "kimliği meçhul" adı altında faili meçhullerin de gömüldüğü Ankara Sincan Kimsesizler Mezarlığı'nda, toplu mezarlar ortaya çıktı.
Adalet Bakanlığı verilerine göre, DGM'lerde faili meçhul dosya sayısı beş yılda üç kat arttı. Faili bulma yüzdesi aynı sürede yüzde 10.3'ten, 1.8'e geriledi. 290 bin dosya da zamanaşımına uğradı.
Yerinde İnfaz ve İşkence İle Ölüm
Eskişehir'in Çifteler ilçesinde Ali Uçar adlı bir kişi, yol kontrolü yapan jandarmanın "dur ihtarına uymadığı gerekçesiyle öldürüldü. Uçar'ın "aşırı alkollü" olduğu ve ağaçlık bölgeye doğru kaçarken açılan ateş sonucu öldüğü ileri sürüldü.
Diyarbakır'da PKK'lılarla girilen çatışmada yaralı olarak yakalanan bir PKK'lının infaz edildiği iddia edildi.
Çatışmalarda Ölen ve Yaralananlar
Diyarbakır'ın Dicle ilçesi kırsalında 2 asker öldü, 2 asker ve 1 PKK'lı yaralandı. OHAL Valiliği, bölgede 6 PKK'lının öldüğünü açıkladı.
Hakkari'nin Yüksekova ilçesi Mordağı mevkiinde çıkan çatışmalarda 1 özel tim mensubu öldü, 2 özel tim mensubu da yaralandı.
Van'ın Gevaş ilçesi Töreli köyü yakınlarında 4 asker öldü, 10 asker de yaralandı.
Şırnak'ın Besta mevkiinde askeri helikoptere açılan ateş sonucu 1 korucu öldü, 9 güvenlik görevlisi yaralandı.
Antalya'nın kırsal bölgesinde 7 PKK'lı öldü, 1 yarbay yaralandı.
Tunceli'de Çiçekli Jandarma Karakoluna düzenlenen saldırıda 2 askerin öldüğü belirtilirken olayla ilgili olarak askeri kaynaklar, 1 astsubay ve 2 erin yaralandığını söylediler.
OHAL Valiliği, Van-Şırnak-Hakkari üçgeninde çıkan çatışmalarda 86 PKK'lı ve 11 güvenlik görevlisinin öldüğünü açıkladı.
Bingöl'ün Genç ilçesinde 1 asker öldü, 3 asker yaralandı.
Hakkari'nin Çığlı suyu yakınlarında 1 özel harekat timi mensubu öldü, 4'ü de yaralandı.
Van'ın Çatak ilçesi Kayaboğazı mevkiinde 2 asker ile 5 PKK'lı öldü, 3 PKK'lı da yaralandı. OHAL Valiliğinden yapılan açıklamada Bingöl, Muş, Bitlis ve Diyarbakır kırsalında süren çatışmalarda 3 asker ve 26 PKK'lı öldü, 1 PKK'lı da yaralandı.
Tunceli'de bir korucu köyüne baskın düzenleyen silahlı grup, 2 korucuyu öldürdü.
OHAL Bölge Valisi Aydın Arslan, Doğu ve Güneydoğu'da yaşanan çatışmalarla ilgili olarak yaptığı açıklamada, 11 yılda 25 bin PKK'lının, 4 bin güvenlik görevlisinin ve 4 bin de sivilin öldürüldüğünü belirtti.
KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ
İşkence/İşkence İddiası
İzmir'de gözaltına alınan Azadiya Velat Gazetesi dağıtımcısı Davut Özalp ile Ülkede Gündem Gazetesi dağıtımcısı Ferit Kolakan, işkence gördüklerini ileri sürdüler.
Mardin'in Kızıltepe ilçesinde "Ne Mutlu Türküm Diyene" yazısını tahrip ettikleri iddiasıyla gözaltına alınan Ramazan Ulağ (12) ile Veysel Ulağ (13) isimli iki kardeşe askerlerin işkence yaptıkları ileri sürüldü.
Diyarbakır Cezaevi'nden, yargılanmasına engel olup olmadığının tesbiti için Elazığ Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'ne gönderilen Bahattin Solhan'ın işkence gördüğü ileri sürüldü.
Adana Endüstri Meslek Lisesi 1. sınıf öğrencisi Nurettin Kalkan (18) 24 Mart gecesi misafirlikten evine dönerken kimliği belirsiz, sivil giyimli iki kişi tarafından kaçırılarak bir inşaatta demir çubuklarla dövüldü ve avuçlarında sigara söndürüldü. Doktorlar Kalkan'a önce 4, sonra da 5 gün iş göremez raporu verdiler.
Ülkede Gündem Gazetesi dağıtımcısı ve satıcısı R.F. (16), İbrahim Çoğlatay ve Murat Cihan, İstanbul Atışalanı Polis Karakolu'nda yaklaşık 3 saat işkenceye maruz kaldıklarını ileri sürdüler.
Deri topladıkları gerekçesiyle gözaltına alınan HADEP ve DEHAP Van İl yöneticilerinden 11 kişi, 4 gün boyunca işkenceye maruz kaldıklarını iddia ettiler.
12 Titan yöneticisi, yargılandıkları davada, polislerin işkenceyle ifadelerini aldıklarını söylediler.
Adana'da 9 Nisan 1998'de düğüne giderken, üzerinde Azadiya Velat gazetesi bulunduğu gerekçesiyle gözaltına alınan Kadriye Şahin adlı hamile kadın, karakolda polisin kendisine dayak attığını belirtti.
İHD İstanbul Şubesi'nde basın açıklaması yapan Atılım gazetesi muhabiri Duygu Senem, gözaltında yoğun işkence gördüğünü belirtti.
Van'da PKK'ya gelir sağlamak amacıyla eroin imal edip sattıkları ididasıyla gözaltına alınanlardan Naci Yılmaz'a, yakınları işkence yapıldığını ileri sürdüler.
İzmir Yeşilyurt Devlet Hastanesi'ne ziyaret saati dışında girmek isterlerken gözaltına alınan 18 kişi işkence gördüklerini iddia ettiler.
Diyarbakır'ın Lice ilçesine bağlı Dernek ve Kıralan köylerinden gözaltına alınan köylülerden Mehmet Harman (70), yapılan işkence sonucu hastaneye kaldırılırken, serbest bırakılan 5 köylü de işkence gördüklerini ileri sürdüler.
Mersin'de gözaltına alınan Ülkede Gündem gazetesi muhabiri Yıldız Çakar'ın gözaltında dövüldüğü iddia edildi.
Malatya Cezaevi'nden Yozgat Cezaevi'ne sevk edilen Süleyman Tatar'ın ailesi, Tatar'In saldırıya uğradığını ve işkenceden geçirildiğini belirtti.
Diyarbakır DGM'ce, ceza ehliyetinin olup olmadığının tesbiti için Elazığ Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesine sevk edilen M. Şah Yılmaz ve Suriye uyruklu Hacı adlı tutuklulara, asker ve gardiyanlarca işkence yapıldığı ileri sürüldü.
Adana'nın Hürriyet Mahallesi'nde gözaltına alınan N.K. (27), S.Ö. (17) ve Kemal Bakadur'un (14), sistematik işkenceden geçirildikleri ileri sürüldü. Kemal Bakadur, serbest bırakıldıktan sonra, Arzu Sineması'nın ikinci katından aşağı atıldığını belirtti.
Diyarbakır DGM'ce tahliye edildikten sonra, tutuklu bulundukları Gaziantep Özel Tip Cezaevi'ne getirilen Ramazan Başaran ve Esat Aslan'a asker ve gardiyanların işkence yaparak tedavi altına alınmalarına neden oldukları belirtildi.
Kurtuluş gazetesi Malatya dağıtımcısı Murat Karakoç'un sivil polisler tarafından kaçırılarak, ölümle tehdit edildiği ve işkence yapıldığı belirtildi.
9 Aralık 1996'da annesiyle birlikte gözaltına alınan 2.5 yaşındaki Azad Tokmak'a yapılan işkenceler, İstanbul Tabip Odası'nın raporuyla belgelendi.
Ajanlık Tehdidi, Kaçırma/Kayıp
Şenel Bölükbaş, TİKB üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklanarak cezaevine konulan kardeşi Bahtiyar Bölükbaş'a itirafçılık dayatıldığını söyledi.
Marmara Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğrencisi Necmi Naz, Tiyatro Tarihi dersi hocası Doç. Dr. Enver Töre'nin kendisinden sınıfta bulunan devrimci öğrencilerin isimlerini istediğini, ancak kendisinin bu isteği yerine getirmediğini, bu nedenle de 3 yıldan beri o ders yüzünden okulu bitiremediğini söyledi.
Malatya'da polisin kaçırdığı ve işkence yaptığı ileri sürülen Kurtuluş Gazetesi dağıtımcısı Murat Karakoç, ajan olmaya zorlandığını söyledi.
Diyarbakır'ın Lice ilçesine bağlı Kıpçak köyü yakınlarında yol kesen PKK'lılar, Sümerbank'a bağlı Halıcılık ve Dokuma Müdürlüğü'nde görevli İsmet Altıntop ve bazı öğrencileri alarak olay yerinden ayrıldılar. Daha sonra öğrencileri serbest bırakan PKK'lılar, İsmet Altıntop'u yanlarında götürdüler.
Bursa Kestel Kavşağı'nda sivil bir otoya bindirilerek kaçırılan Ayşe Karagülle'ye (22) ajanlık teklif edildiği, kabul etmediği taktirde kendisine tecavüz edileceği belirtildi.
1997'nin Aralık ayından bu yana 5 defa kaçırılarak ajan olmaya zorlandığını söyleyen Buca Ticaret Lisesi 2. sınıf öğrencisi Azat Oğur, son olarak 13 Nisan'da kaçırıldığını ve ajan olmaya zorlandığını belirtti.
TKP/ML-Birlik örgütüne yardım ettiği gerekçesiyle 3 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırılan ve daha sonra tahliye edilen Bahadır Çopur'un, 14 Nisan'da polisler tarafından kaçırılarak kendisine ajanlık dayatıldığı belirtildi. Çopur'un avukatı, polisler hakkında suç duyurusunda bulundu.
31 Mart 1998'de gözaltına alınan Neslihan Usul, Hasan Aydoğan, Metin Andaş ve M. Ali Mandal'dan haber alınamıyor. Uluslararası Gözaltında Kayıplarla Mücadele Bülteni'nde yapılan açıklamada, İzmir DGM'nin; ilk başvuruda, gözaltına alınanların savcılığa çıkartılıp serbest bırakıldığını beyan ettiği, ardından da bu beyanlarını inkar ettiği ifade edildi.
21 Nisan'da Antalya'nın Yeşilkaraman köyünde gözaltına alınan İbrahim Çoban ve Bayram Karakaş'tan haber alınamıyor.
İstanbul'un Nurtepe semtinde evi basılarak gözaltına alınan Ali Haydar Polat'tan haber alınamıyor.
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesine bağlı Alibey Uşağı köyünden, özel timler tarafından gözaltına alınan Hacı İbrahim Renkli'den haber alınamadığı ve ailesine yetkililerin en son Malatya DGM'de olduğunu, ancak Malatya DGM'nin de, Renkli'nin kendilerinde olmadığını bildirdiği belirtildi.
İzmir'de, İHD üyesi Oğuzhan Öğrük, plakası bezle kapatılmış bir arabayla gelen ve kendilerini emniyet mensubu olarak tanıtan 3 kişi tarafından kaçırılmak istendiğini söyledi.
Çeşitli Amaçlarla Yapılan Tehditler/Baskılar
Kulp, Silvan, Hani ve Dicle ilçelerinden sonra Çermik, Bismil, Çüngüş ve Hazro ilçe merkezleri ve köylerindeki imamlarla toplantı yapan askerlerin, PKK aleyhine propaganda yapmaları yönünde imamları uyardıkları belirtildi.
Adana'nın Denizli Mahallesinde oturan Hazal Gül, oğlu PKK'ya katıldığı için sürekli baskılara maruz kaldığını söyledi.
Adıyaman'da askerlerin uyarmadan, açtıkları ateş sonucu yaşamını yitiren Hüseyin Mezarcı'nın 4 kişilik ailesinin, Savcılığa suç duyurusunda bulunduğu için baskı gördükleri belirtildi.
Siirt/Baykan'da yerel yayın yapan Demokrat Baykan Gasetesi sahibi Erhan Palabıyık, gözaltında ölümle tehdit edilerek küfürlere maruz kaldığını söyledi.
Ankara Merkez Kapalı Cezaevi'nde tutuklu bulanan DEP milletvekillerinin duruşması sırasında zılgıt çaldığı için 2.5 ay cezaevinde kalan ve tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılan Fatma Tufan'ın (60), Adana Şakirpaşa Mahallesinde bulunan evinin polisler tarafından sürekli basılarak, kendisine baskı yapıldığı belirtildi.
Mardin'in Mazıdağı ilçesine bağlı Alakuş köyünde, Zeynep Aşa adlı kızı kaçıran korucuların, daha sonra köye dönerek zorla nikah kıydıkları belirtildi.
Kurtuluş gazetesi Malatya dağıtımcısı Murat Karakoç'un sivil polisler tarafından kaçırılarak, ölümle tehdit edildiği ve işkence yapıldığı belirtildi.
Sivillere Yönelik Eylemler
Siirt'in Eruh ilçesine bağlı Ormanardı köyünde oturan Ahmet Ertaş, yolda yürürken askeri panzerin çarpması sonucu yaralandı.
İstanbul Sultanahmet'teki Halide Edip Adıvar Parkı'na bırakılan el yapımı parça tesirli bombanın patlaması sonucu, 3'ü turist 2'si çocuk 9 kişi yaralandı.
Adana'da, Kütahya Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı Arif Savaş ve İzmir Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı Ahmet Metin isimli iki polisle, Mehmet ve Cengiz Karaman isimli kardeşler arasında, nedeni bilinmeyen kavga sonrasında polisler iki kardeşi silahla vurarak ağır yaraladılar ve kaçtılar.
Diyarbakır'ın Dicle kırsalında nöbet tutan askerlerin, seyir halindeki bir araca ateş açmaları sonucu Ramazan Dildar adlı bir kişi ağır yaralandı.
Mayın ve Bomba Patlaması
Tunceli Mazgirt'te, Eyyüp Erdoğan adlı çoban ile Van'ın Başkale ilçesinde Madi Solmaz, buldukları bombanın patlaması sonucu öldüler.
Van'ın Bostaniçi beldesi Esendere Mahallesinden Hamdi İçnaz ile Muzaffer İçnaz (15), Van'ın Başkale ilçesinden Erdal Solmaz, Yaver Aytekin, Kayseri'den Murat Gedikbaş, Necati Gedikbaş ve Ahmet Yıldız, Diyarbakır Hazro'dan Taner Günbatı (12, kolu koptu), Erzurum'un Sütevler mahallesinden kimliği belirsiz 2 çocuk , Bingöl Solhan'dan A.U. (16) adlı kişilerin buldukları bombaların patlaması, yaralanmalarına neden oldu.
Gözaltılar
İstanbul: Tuzla Sedef Tersanesi'nde işten atılan arkadaşlarına destek çıkan 2 işçi; TİKKO üyesi 23 kişi, çeşitli eylemlere karıştıkları iddiasıyla Ali Ümit Alkes, Murat Yapıcı, Erol Dündar, Suat İncedere ve Serap Demir, üzerlerindeki baskıları protesto eden ve polisle çatışan 10 İÜ öğrencisi, gazetecilere saldırdığı iddiasıyla İÜ öğrencisi Mustafa Yalçın, jandarma ve polisin gerçekleştirdiği operasyonlarda şüpheli görülen 698 kişi, Aksaray'da Tahir Eldemir adlı bir kişi, Merter'de afiş yapıştırdıkları gerekçesiyle 3 kişi, Kızıl Bayrak Dergisi çalışanlarından Ersoy Şahin, Emire Şenuzun ile dergi okuru olan ancak soyadı öğrenilemeyen Yılmaz, 1993'de öldürülen Ferda Civelek'i anmak için toplanan gruptan 35 kişi, Kurban derisi topladıkları için 3 kişi; Bayrampaşa Cezaevi'nden firar girişimine karıştıkları gerekçesiyle Çevre Radyo muhabiri Çiğdem Güner, Fadime Göçebe, Özlem Özdemir, Zuhal Göçebe ve Banu Özdemir, Ülkede Gündem Gazetesi dağıtımcısı ve satıcısı R.F. (16), İbrahim Çoğlatay ve Murat Cihan, Ümraniye ve Parseller'de afiş astıkları gerekçesiyle 6 kişi, İstiklal Caddesi'nde Kürt oldukları gerekçesiyle 30 kişi, Kumkapı'da sivil polislerin dayağına maruz kalan manav Mehmet Aktaş, bir eve yapılan baskında 4 Atılım Gazetesi çalışanı ile 3 Dayanışma Gazetesi çalışanı, Nurtepe semtinde evine yapılan baskında Ali Haydar Polat, ölen DHKP/C'lileri anmak amacıyla mezarlıkta toplanan gruptan 18 kişi, Göngören'de bir parkta oturan 6 kişi, İstanbul Sultanahmet'te Halide Edip Adıvar Parkı'na bırakılan bombalarla ilgili olarak 2 kişi, Fanatik Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Necil Ülgen'i yaralayan 4 kişi, Metin Göktepe davası tanıklarından Ali Ekber Palabıyık, mahkemede yargılanan arkadaşlarına destek olmak amacıyla Beyoğlu Adliyesi önünde basın açıklaması yapan grupla polis arasında yaşanan arbede sonrasında 5 kişi, Sarıyer Cevat Koçak Ticaret Lisesi'nde karşıt görüşlü öğrenciler arasında yaşanan arbede sonrasında 15 öğrenci, bir işyerine düzenlenen baskında Fazlı Olsoner, Erdoğan Türkü, Cuma Özcan ve Mustafa Karaköcek adlı kişiler, il genelinde düzenlenen "Huzur" operasyonunda şüpheli oldukları gerekçesiyle 284 kişi, Pendik'te Ülkede Gündem Gazetesi satan Fesih Amaç, Kadir Koşar ve İlhan Akdemir, Kurtuluş gazetesinin 3 çalışanı ve 2 okuru, DHKP/C üyesi oldukları gerekçesiyle 21 kişi, Çapa Tıp Fakültesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu'ndan başörtülü 1 öğrenci, İÜ Rektörü Kemal Alemdaroğlu'nun başörtülü öğrencilere yönelik baskıcı uygulamalarını protesto amacıyla arabasını tekmeleyen 1 öğrenci, Galatasaray Lisesi önünde Sait Nursi'nin fotoğrafını göstererek Atatürk aleyhinde sözler sarfeden Gıyasettin Günbeldek, yaklaşan 1 Mayıs dolayısıyla düzenlenen operasyonlarda afiş yapıştırma ve benzeri nedenlerden dolayı 253 kişi, Esenler'de bir eve yapılan baskında Davut Açan (16), EMEP Göngören İlçe Merkezinden çıkan 33 kişi, Emek Gazetesi dağıtımcısı Mustafa Atik, çeşitli sol örgüt mensubu 21 kişi, İBDA/C üyesi oldukları gerekçesiyle Tuncay Aksoy, Adem Ünal ve Kemalettin Yıldız, il genelinde düzenlenen "Huzur" operasyonunda şüpheli oldukları gerekçesiyle 452 kişi, MLKP üyesi oldukları iddiasıyla 16 kişi, Dayanışma Gazetesi çalışanı Hakkı Gerçek;
İzmir: Nevruz nedeniyle gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılan Gazali Turan, Özgür Kaplan ve Fahriye Acar, Azadiya Velat gazetesi dağıtımcısı Davut Özalp ve Ülkede Gündem Gazetesi dağıtımcısı Ferit Kolakan, Özgürleşen Yurtsever Gençlik Dergisi İzmir Büro Temsilcisi Elveda Çelik ve dayısının kızı Hülya Fırat, evi basılan Nevruz Yıldırım, HADEP Narlıdere ilçe örgütünün Kurban Bayramı mesajını sokakta dağıtan 5 kişi, Kurban derisi topladıkları için 71 kişi, Kızılbayrak Dergisi okuru Alev Yazıcı ve Bülent Taşkın, Yeşilyurt Devlet Hastanesi'ne ziyaret saati dışında girmek isteyen grupla polis arasında yaşanan arbede sonrasında 18 kişi, Tavır Dergisi İzmir Temsilcisi Şükran Aydın, Ülkede Gündem Gazetesi dağıtımcılarından İrfan Güleser ve Nazım Çomak, sabıkalı hırsız oldukları iddiasıyla Mehmet Sayılan ve N.D. (16), 1 Mayıs afişi yapıştırdıkları için TÜMTİS'e bağlı 11 işçi, Narlıdere'de 1 Mayıs dolayısıyla 9 kişi ve 1 Mayıs gözaltılarına karşı çıkan EMEP İl Başkanı Bünyamin Gök, 1 Mayıs dolayısıyla düzenlenen pikniğe katılmak için Asarlık'tan otobüsle gelen 60 HADEP'li, HADEP üyesi Hamit Doğan;
Diyarbakır: Silvan ilçesine bağlı Nohuttepe, Gözdere ve Salika (Eşme) köylerine düzenlenen baskında 11 köylü, Hizbullah'a üye oldukları gerekçesiyle 130 kişi (resmi olmayan çevrelere göre bu rakam çok daha fazla), evine düzenlenen baskında Adnan Acar, PKK'ya yardım ettikleri iddiasıyla 3 korucu, bir eve düzenlenen baskında bulunan çok miktarda silah ve bombalarla ilgili olarak 2 uzman çavuş, HADEP Bismil ilçe başkanı Abdullah Şeyhmusoğlu ve yöneticilerden Abdulvahap Güven ile birlikte 49 HADEP üyesi, Lice'ye bağlı Dernek ve Kıralan köylerine düzenlenen baskınlarda 15 köylü, HADEP Merkez İlçe Başkanı Av. Mansur Reşitoğlu ve bir üye, PKK'ya yardım ve yataklık iddiasından 2 korucu;
Ankara: Kurban derisi topladıkları için 3 kişi; Kızıldere'de öldürülenleri anan 6 öğrenci, okul çıkışında HÜ öğrencisi Eylem Mansuroğlu ve Süleyman Yılmaz Bulduruç, Yazar Edip Polat, HADEP PM üyesi Kemal Okutan, DEP eski milletvekili Mahmut Alınak'ın Ayrancı Lisesi'nde okuyan C.H.A ve B.H.A isminde ikiz çocuğu, Ankara DGM'nin kararı doğrultusunda MÜSİAD üyesi 16 işadamı, 1 Mayısa yönelik eylemlerde bulundukları gerekçesiyle 49 kişi, DGM'de görülen HADEP davası duruşmasını izlemek amacıyla çoğu şehir dışından gelen 400 HADEP'li;
Adana: Düzenlenen operasyonlarda şüpheli görülen 178 kişi, üzerinde Azadiya Velat gazetesi bulunan Kadriye Şahin; Mehmet ve Cengiz Karaman isimli kardeşleri ağır yaralayarak kaçan polislerden Ahmet Metin, "huzur operasyonu"nda, şüpheli oldukları gerekçesiyle 175 kişi, Hürriyet Mahallesinde N.K. (27), S.Ö. (17) ve Kemal Bakadur (14), Yaklaşan 1 Mayıs nedeniyle 5 kişi;
Batman: HADEP İl Başkanı Şakir Kakaliçoğlu, il sekreteri Salih Özdemir ile yönetici Salih Altun; Üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşlarındaki başörtüsü yasağını protesto amacıyla yapılan iki ayrı mitingde 100'ü kadın 165 kişi, Suçeken köyünden M. Şirin Bayter, oğlu Fırat Bayter, Şeref ve Numan Çiçek;
İçel: Yasadışı örgütlere üye oldukları gerekçesiyle Zübeyir, İzzettin ve Ebuzeyit Altekin, Ülkede Gündem gazetesi muhabiri Yıldız Çakar, MKM yöneticileri Servet Özkan ve Ülkü Albayrak, silah zoruyla çek ve senet imzalattıkları ileri sürülen 5 kişi;
Bingöl: HADEP İl Başkanı Niyazi Azak, İl Saymanı Şerif Elçi ve Gençlik Komisyonu Başkanı Ali Gündüz, Solhan'da üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşlarındaki başörtüsü yasağını protesto amacıyla yapılan mitingde 60 kişi;
Edirne: TİKKO üyesi olduğu gerekçesiyle 2 kişi, Yunanistan'a geçmek isteyen 8 Afganistanlı ve15 Türkmenistanlı, Türkiye'ye kaçak yollardan girmeye çalıştığı iddiasıyla Ramazan Bakır adlı bir kişi,
Van: Sınırdan geçiş yapan 6 İranlı mülteci, Deri topladıkları gerekçesiyle HADEP ve DEHAP İl yöneticilerinden 14 kişi, PKK'ya gelir sağlamak amacıyla eroin imal edip sattıkları iddiasıyla 12 kişi;
Şırnak: Kumçatı beldesinde PKK'ya gıda temin ettikleri iddiasıyla 24 kişi;
Gaziantep: Dumlupınar Mahallesi'nde zikir yapan Kadiri tarikatına mensup 8 kişi, Merkeze bağlı Karahöyük köyünde istimlak nedeniyle jandarmalarla köylüler arasında yaşanan arbede sonrasında 5 köylü;
Kastamonu: Kızıldere'de öldürülenleri anan 15 öğrenci;
Trabzon: KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi'nde karşıt görüşlü öğrenciler arasında yaşanan arbede sonrasında 8 öğrenci, KTÜ'de uygulanan başörtüsü yasağını protesto eden Bilal Kuzu;
Muğla: Nevruz'da ateş yaktıkları gerekçesiyle Marmaris'te 6 orman çalışanı, Datça ve Milas ilçelerinden toplam 27 mülteci;
Samsun: 1 Mayıs afişleri dolayısıyla EMEP gençliğinden Semra Kırat ve Halil Pekmezci;
Denizli: İHD üyesi Hıdır Turgut;
Malatya: 1 Mayıs afişleri asan 5 kişi;
Kocaeli: Yerel bir radyoda "irticai yayın yaptıkları" gerekçesiyle, Aziz Yılmaz ve 2 arkadaşı, 1 Mayıs dolayısıyla 5 kişi;
Elazığ: Lise öğrencisi Mustafa Küçükkaya;
Nevşehir: Acıgöl'de Atatürk'e hakaret suçlamasıyla fahri imam Sefer Göğüş ile sarık ve cübbe ile gezen imam Enver İpek;
Adıyaman: Askerlerin uyarı yapmadan açtıkları ateş sonucu yaşamını yitiren Hüseyin Mezarcı'nın 4 kişilik ailesi;
Tokat: Kendisini Yargıtay'da görevli savcı olarak tanıtan Süleyman Ünaldı;
Tunceli: Pertek ilçesine bağlı Yeniköy'e düzenlenen baskında 4 köylü;
Siirt: İl merkezinde evlere düzenlenen baskınlarda 50 kişi, Baykan'da Demokrat Baykan Gazetesi sahibi Erhan Palabıyık;
Mardin: Kızıltepe'de "Ne Mutlu Türküm Diyene" yazısını tahrip ettikleri iddiasıyla Ramazan Ulağ (12) ile Veysel Ulağ (13) isimli iki kardeş;
Antalya: Almanya'dan Manavgat'a tatil için gelen Heidi Maria Reis'in ölümüyle ilgili olarak Mehmet Cansın, Kurban derisi topladıkları için 4 kişi; Yeşilkaraman köyünden İbrahim Çoban ve Bayram Karakaş, PKK'ya üye oldukları iddia edilen Cemal Yalman, Songül Karatağna, Suna Özyolu, Aydın Beydüz ile Sadık Turhan;
Ağrı: Kurban derisi topladıkları için 2 kişi; Türkiye-İran sınırında Türkiye'ye girmeye çalışan 24 mülteci;
Balıkesir: Safranbolu'da Atatürk'e hakaret ettiği iddiasıyla Şinasi Altıok;
Kahramanmaraş: Pazarcık'a bağlı Alibey Uşağı köyünden Hacı İbrahim Renkli;
Aydın: 1 Mayısla ilgili olarak 2 kişi;
Erzincan: Kurban derisi topladıkları için 5 kişi;
Muş: Kurban derisi topladıkları için 3 kişi;
Konya: Kurban derisi topladıkları için 11 kişi;
Bursa: Kurban derisi topladıkları için 4 kişi;
Kütahya:Kurban derisi topladıkları için 4 kişi;
Kırklareli:Kurban derisi topladıkları için 2 kişi;
Şanlıurfa: Kurban derisi topladıkları için il merkezinde 5, Suruç'ta 4 kişi;
Zonguldak: Kurban derisi topladığı için 1 kişi;
Ardahan: Kurban derisi topladıkları için 10 kişi;
Muğla:Datça Dalbükü mevkiinde 48 Afganlı, 13 Iraklı toplam 61 mülteci;
Kayseri: Kurban derisi topladıkları için Abdülkadir Geylani Camii Yardımlaşma ve Yaşatma Derneği Başkanı Şuayip Öztürk ile beraber 3 kişi gözaltına alındılar.
Tutuklamalar
Diyarbakır; "Yolsuzluk ve usulsüzlük" yaptıkları gerekçesiyle, Yenişehir Belediye Başkanı Mehmet Güran ile 8 personeli; Hizbullah'a üye oldukları gerekçesiyle 45 kişi; Lice'nin Tute (Yaprak) köyünde gözaltına alınan Sefer Okçu ve Salih Başak; Cezaevindeki mahkumlara işkence yaptıkları gerekçesiyle 2 gardiyan; PKK'ya yardım ve yataklık iddiasıyla 2 korucu; Kuzey Irak'tan getirilen PKK'nın önden gelenlerinden Şemdin Sakık ve kardeşi Arif Sakık;
İstanbul; Bayrampaşa Cezaevi'nden firar girişimine karıştıkları gerekçesiyle Çevre Radyo muhabiri Çiğdem Güner, Fadime Göçebe, Özlem Özdemir, Zuhal Göçebe ve Banu Özdemir, Fanatik Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Necil Ülgen'i yaralayan 4 kişiden 2'si,
Batman; Karameşe köyüne düzenlenen baskında Ahmet Argiş'i öldüren korucu Ali Aylanç, Suçeken köyünden gözaltına alınanlardan M. Şirin Bayter ile oğlu Fırat Bayter, başörtüsü yasağını protesto amacıyla yapılan iki ayrı miting dolayısıyla gözaltına alınanlardan 11 kişi,
İzmir; Kaçak deri topladığı iddiasıyla Özmen Camii Dernek Başkanı Mustafa Durmaz, Nevruz'a katılanlardan Gazali Turan, Fahriya Acar ve Özgüç Kaplan,
Elazığ; Beraat ettiği davadan sonra gözaltına alınan lise öğrencisi Mustafa Küçükkaya,
Ankara; HADEP PM üyesi Abdullah Varlı ve Kemal Okutan, Kasım Gençyılmaz ile birlikte çete mensubu olduğu belirlenen 10 kişi,
Tokat; Kendisini Yargıtay'da görevli savcı olarak tanıtan Süleyman Ünaldı,
Bingöl; Başörtüsü yasağını protesto amacıyla yapılan miting dolayısıyla gözaltına alınanlardan 6 kişi tutuklanarak cezaevlerine kondular.
YERLEŞİM MERKEZLERİNE YÖNELİK BASKILAR (Baskın, Göçe, Koruculuğa Zorlama, Gıda Ambargosu, Boşaltma, Arazi İşgali vb Olaylar)
Diyarbakır; Lice'de askeri aracın mayına çarpmasının ardından askerlerin intikam duygusuyla Tute (Yapraklı) köyüne yönelik baskıları sonucu 60 haneli köy tamamen boşaltıldı. Köylerini terkederek Diyarbakır'ın kenar mahallerine yerleşen köylüler, Mart ayı içinde gözaltına alınan M. Emin Öner'in salıverilmesinden birkaç gün sonra ölmesinin nedeni olarak, gördüğü işkenceyi gösterdiler. Lice merkezinde çeşitli mekanlara baskın düzenleyen askerler, PKK'lıların saldırıda bulunmaları halinde halka yönelecekleri tehdidinde bulundular. Silvan ilçesine bağlı Nohuttepe, Gözdere ve Salika (Eşme) köylerine baskın düzenleyen askerler, evlerde arama yaptılar. Lice ilçesine bağlı Koçera, Merdinya, Herak ve Darakol köylerine, korucu olmaları yönünde baskılar yapılıyor. Kulp ilçesine bağlı Karpuzlu, Köprübaşı, Kafan, Maden ve Benin köylerine düzenlenen baskınlarda, köylülerin kimliklerine el konuldu. Lice'ye bağlı Bekira, Hesena, Dereder, Kıyıköy, Zümrüt, Parpang köylerine baskın düzenleyen askerlerin, köylüleri tehdit ettikleri belirtildi. Kulp ilçesine bağlı Seyrek Jandarma Karakolu askerleri Kafan, Benin (Karaağaç) ve Hertax köylülerinden zorla "bayram hediyesi" istediler, köylüler de kendi aralarında para toplayarak, 6 tane kurbanlık koyun aldılar. Lice'ye bağlı Dernek ve Kıralan köylerine düzenlenen baskınlarda köylülerin sıra dayağından geçirilerek korucu olmaya zorlandıkları belirtildi. Kulp'un Yeşilköy mahallesi sakinlerine, koruculuk dayatıldığı belirtildi.
Hakkari: İl merkezinden Berçelan yaylasına açılan kesimde bulunan mahalle sakinlerinden 200 kişi, Alaya çağrılarak, PKK'lıların o civardan şehir merkezine baskın yapmaları halinde, kendilerinin sorumlu olacakları yönünde uyarıldılar.
Mardin; Nusaybin ilçesine bağlı Büyükkardeş, Kovanlı, Doğanlı ve Güvenli köylerindeki erkeklerin, Dallıağaç Jandarma Karakolu için yaptırılan binada, göçettirilmekle tehdit edilerek zorla çalıştırıldıkları belirtildi.
Tunceli; Merkeze bağlı Burmageçit köyünü basan jandarmaların, muhtar Musa Yeşilırmak'la beraber diğer köylülere dayak attıkları belirtildi.
Batman; Bekirhan beldesine bağlı Zeynika (Ziyaret), Çevrecik, Taşlıdere, Dahlike (Kaletepe), Heline (Yuvacık), Malesore, Çemereşo, Çemeneqle ve Rebat köyleri, 4 Nisan'da Kozluk Jandarma Taburu ile Yanıkkaya Jandarma Karakolu'na bağlı askerler tarafından basıldı. Kozluk ilçesi ile Bekirhan beldesinde konvoy uygulaması, tekrar uygulamaya konuldu. Beşiri ilçesine bağlı Yenipınar köyünde çobanlık yapan 5 kişiye, köyü terketmeleri için 4 gün süre verildiği ileri sürüldü. Beşiri ilçesine bağlı köylerin muhtarlarını toplayan askeri yetkililerin, silah almayı kabul etmeyen köyleri boşaltmakla tehdit ettikleri belirtildi.
Antalya; Gündoğmuş, Manavgat ve Akseki ilçelerine bağlı dağ köylerinde yaşayanların, hayvanlarını yaylalara çıkarmalarının engellendiği belirtildi.
CEZAEVLERİ
İzmir Buca Cezaevi'nde 10 hükümlünün istemedikleri yerlere sevki ile başlayan ve kısa sürede diğer cezaevlerine yansıyan isyan sırasında tutuklu ve hükümlülerce rehin alınan (Ankara Merkez Kapalı Cezaevi'nde 4, Bursa'da 11, Ümraniye'de 11, Sakarya'da 6, Bergama'da 12, Çankırı'da 9 ve Aydın'da 2) gardiyan ve cezaevi yöneticisi, Adalet Bakanlığı yetkilileri ile varılan anlaşma sonunda serbest bırakıldılar.
Doğu ve Güneydoğudaki cezaevlerinde incelemeler yapan TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu, sorgu odalarında işkencenin sistematik biçimde bir "söyletme yöntemi" olarak kullanıldığını belirledi. Komisyon Başkanı Sema Pişkinsüt, yetkililerin işkenceyi gizlediğini, ancak sorgu odalarında açık uçlu telefon ve elektrik kabloları, sopa ve coplar bulduklarını söyledi.
Burdur E Tipi Cezaevi'nde tutuklu bulunan Vedat Azat Emirhanoğlu, cezaevi koşullarının iyi olmaması nedeniyle kendini yaktı.
Gözaltında gördüğü işkence yüzünden, 1,5 aylık bebeğini düşüren Devrim Öktem'in ameliyat edilmesi amacıyla Gebze Devlet Hastanesi'nden çıkarılan sevk kağıdının cezaevi yönetimince yok edildiği belirtildi.
Bulunduğu Ümraniye Cezaevi'nden Gebze Cezaevi'ne gönderilmek için alınan, ancak Kırklareli Cezaevi'ne götürülen Osman Avcı adlı tutuklu, bu durumu protesto için açlık grevine başladı.
Şanlıurfa Cezaevi'nde Sefer Aydın adlı hükümlü, TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu'na bilgi verdiği gerekçesiyle hücreye konuldu. Aydın daha sonra açlık grevine başladı.
Nevşehir Cezaevi'nde bulunan siyasi tutuklular, hücre çalışmalarının tüm hızıyla sürdüğünü belirterek, hücrelerin yaşama geçirilmesi konusunda, doğabilecek olumsuzluklardan yetkililerin sorumlu tutulacağını bildirdiler.
Sivas Cezaevi'nde, PKK davasından tutuklu bulunan 115 kadın adına yapılan açıklamada, yakınlarının ziyarete gelmesinin engellendiği belirtildi.
Bergama Özel Tip Cezaevi'nde bulunan siyasi tutuklular, 2 arkadaşlarının Çanakkale Cezaevi'ne sevklerinin reddi üzerine açlık grevine başladılar.
Gözaltında gördüğü yoğun işkencelerden dolayı duyu organları bozulan ve konuşma bilincinin bir kısmını yitiren, PKK davası tutuklularından Remzi Altun son olarak getirildiği DGM'de bayıldı.
Muş Cezaevi'nde 2 Mart 1998'de başlayan açlık grevi, çeşitli sivil toplum kuruluşlarının aracılığıyla sona ererken, 11 hükümlünün ağır hasta olduğu belirtildi.
Malatya Cezaevi'nden Yozgat Cezaevi'ne sevk edilen Süleyman Tatar'ın, ailesi Tatar'ın saldırıya uğradığını ve işkenceden geçirildiğini belirtti.
Nazilli E Tipi Cezaevi'ne yeni getirilen PKK davasından tutuklu 9 kişi, inşası bitmeyen hücrelere kondu.
Erzurum Özel Tip Cezaevi'nde 55 gün süren açlık grevi sonucu, idare tarafından kabul edilen hakların uygulamadan kaldırılması üzerine, siyasi tutuklular 3 günlük uyarı açlık grevine başladılar.
Çankırı Cezaevi'nde PKK davasından tutuklu bulunan Adem İnce, intihar etti.
Samsun, Ordu ve Giresun Cezaevlerinde hücre tipi koğuşların yapımına dair basında çıkan haberler üzerine Adalet Bakanlığı, Efirli Cezaevi'nde soruşturma başlattı.
Çankırı Cezaevi'ndeki siyasi hükümlüleri ziyarete giden tutuklu ve hükümlü yakınlarına jandarma tarafından saldırı girişiminde bulunulduğu belirtildi.
Ankara Merkez Kapalı Cezaevi'nde mafyacı Kasım Gençyılmaz'la ilişkisi olduğu belirtilen Ecevit Yıldız, bir tutuklu tarafından öldürüldü.
Ordu E Tipi Kapalı Cezaevi'nde tutuklu bulunan Sekman Becerikli ve Ahmet Tüzeli'nin rahatsızlıkları nedeniyle hastaneye kaldırılırken, askerler tarafından dövüldükleri belirtildi.
Erzurum E Tipi ve Özel Tip Cezaevlerindeki uygulamaları protesto amacıyla kendini yakan Cengiz Çelik'in tedavisinin yapılmadığı belirtildi.
Şanlıurfa Cezaevi'nde koşulların iyileştirilmesi amacıyla 14 tutuklu, süresiz açlık grevine başladı.
Aydın E Tipi Cezaevi'nde 3 tutuklunun durumunun ağırlaştığı ve hasta olan birçok tutuklu ve hükümlünün ise sevklerinin yapılmadığı belirtildi.
1993 yılından beri cezaevlerinde bulunan ve cezaevlerinin kötü koşulları nedeniyle bağırsak kanserine yakalanan ve halen Batman Gercüş Cezaevi'nde bulunan Muhittin Tacar'ın tedavisinin engellendiği belirtildi.
Çankırı Cezaevi'nden Ankara Merkez Kapalı Cezaevi'ne ve oradan da tüberküloz hastası olduğu için Sanatoryum Hastanesi'ne yatırılan Mendah Kılıç'ın, tedavi edilmek yerine, ölümcül hastaların arasına konulduğu belirtildi.
Bartın Özel Tip Cezaevi'nden Bursa Özel Tip Cezaevi'ne sevki yapılan THKP/C davasından hükümlü Yusuf Akçay'a cezaevi girişinde askerlerin saldırdığı bildirildi.
DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ
Düşünce Özgürlüğü Yargılamaları
MAZLUMDER kurucu başkanı ve araştırmacı-yazar Mehmet Pamak'ın 1 Mart 1994'te "Bosna Hersek'te katledilen İnsanları Anma ve Şehitler Gecesi" konulu toplantıda yaptığı konuşma nedeniyle hakkında açılan davadan iki kez beraat etmesine rağmen, Yargıtay 8. Dairesi tarafından beraat kararı bozularak yeniden yargılanması istendi.
Ankara DGM, halen Güdül Cezaevi'nde tutuklu bulunan Haluk Gerger ile Yalçın Küçük, Kemal Burkay, Mahir Sayın ve Mehmet Çanakçı hakkında Med TV'de yaptıkları bir konuşmadan dolayı dava açtı.
Gazeteci Koray Düzgören ve müzisyen Nilüfer Akbal, askeri mahkemece 6 ay hapis cezasına çarptırılan İzmir Savaş Karşıtları Derneği eski Başkanı Osman Murat Ülke'nin suç konusu oluşturan basın açıklamasından hazırlanan "Düşünceye Özgürlük-9" adlı broşürü İstanbul DGM çevresinde dağıttıktan sonra kendilerini savcılığa ihbar ettiler.
Araştırmacı-yazar Rıdvan Kaya ve Burhan Kavuncu hakkında, TCK'nın 159. maddesi gereğince "devletin güvenlik güçlerini aşağılayıp hakaret ettikleri" gerekçesiyle açılan davaya devam edildi.
FP Diyarbakır milletvekili Ömer Vehbi Hatipoğlu'nun 1992 yılında Almanya'da yaptığı konuşmanın Mustafa Kemal adlı dergide yayınlanmasını ihbar kabul eden Ankara DGM Başsavcısı Nuh Mete Yüksel'in, Adalet Bakanlığı'na gönderilmek üzere fezleke hazırlığı içinde olduğu belirtildi.
Piri Yayınevi Sahibi Ahmet Önal, yayıncısı olduğu "Belge, Tanık ve Yaşayanlarıyla Ağrı Dağı Direnişi" adlı kitaptan dolayı yargılanmaya başlandı. Mahkeme heyeti, savunmanın ardından duruşmayı başka bir tarihe erteledi.
Ankara DGM, MED TV'de yaptığı bir konuşmadan dolayı Mahir Kaynak hakkında soruşturma başlattı.
Şair-Yazar Yılmaz Odabaşı'nın, "Düş ve Yaşam" isimli kitabında "Atatürk'e hakaret ve İstiklal Marşını tezlil" etmek iddiasıyla verilen 2.5 yıl hapis cezası Yargıtay'ca bozuldu.
Yaptığı bir konuşmada Atatürk'e hakaret ettiği gerekçesiyle hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açılan Rize eski Milletvekili Şevki Yılmaz'ın tutuklanmasına karar verildi.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında, Diyarbakır DGM'nin kendisi için vermiş olduğu 10 aylık hapis cezası nedeniyle yapmış olduğu konuşmalar üzerine iki dava açıldı.
YDP Genel Başkanı Hasan Celal Güzel'in Kayseri'de düzenlenen bir panelde, TCK'nın 312. maddesine muhalefetten Ankara DGM'de yargılanmasına başlandı.
Düşünce özgürlüğü önündeki engellerin kaldırılması amacıyla kendilerini ihbar eden İzmir Düşünceye Özgürlük Girişimcileri'nin yargılanmasına başlandı.
İstanbul eski Milletvekili Hasan Mezarcı'nın 1993 yılında Kütahya'da bir konuşmadan dolayı yargılanmasına devam edildi, duruşma ileri bir tarihe ertelendi.
Ankara DGM, Dost Sigorta üyesi MÜSİAD'lı işadamlarının gözaltına alınması üzerine "Mahkemeyi Kübradan başka hiçbir mahkemeden korkmayız" diyen MÜSİAD Başkanı Erol Yarar hakkında soruşturma açtı.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ceza almasına neden olan metni "Düşünceye Özgürlük-11" broşürü olarak imzalayan ve DGM çevresinde dağıtan gazeteci-yazar Abdurrahman Dilipak, MAZLUMDER İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Cengizhan Atakul, müzisyen Şanar Yurdatapan, gazeteci Sadık Albayrak ve İstanbul İHD Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Leyla Havva, kendileri hakkında savcılığa suç duyurusunda bulundular.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Burhan Özfatura hakkında BTK ve İzmir Valiliği "irticai faaliyetlere destek verdiği" gerekçesiyle ayrı ayrı soruşturma açtı.
Yaptığı konuşmalarda, "TBMM ve devletin askeri kuvvetlerinin manevi şahsiyetini alenen tahkir ve tezyif ettiği" gerekçesiyle, Rize eski milletvekili Şevki Yılmaz'ın iki ayrı davada, 2 yıldan 12 yıla kadar ağır hapis cezası istemiyle yargılanmasına başlandı.
İstenen Hapis Cezası
Balıkesir'de yayın yapan Karesi TV'nin sahibi İsmail Yurdakök hakkında, Çevik Bir tarafından açılan iki ayrı davada 1-6 yıl arasında hapis cezası isteniyor.
Halen Bandırma Cezaevi'nde bulunan gazeteci yazar Nurettin Şirin'in, Selam Gazetesinde yayınlanan "Ateist olsa da mazlumun yanında olmalıyız" başlıklı yazısından dolayı yargılandığı davadan 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası isteniyor.
"Düşünceye Özgürlük-2" broşürünü imzalayıp yayınlayarak, "yasadışı silahlı çeteye yardım ettikleri" gerekçesiyle 14 kişi hakkında açılan davada 4 yıl 6'şar aydan 7 yıl 6'şar aya kadar hapis cezası isteniyor.
Diyarbakır DGM Savcılığı'nca Nevruz kutlamaları sırasında, "halkı, ırk ve bölge farklılığı gözeterek, kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek" suçunu işledikleri gerekçesiyle, biri İtalyan 5 sanık hakkında 5'er yıl hapis cezası isteniyor.
İHD Genel Başkanı Akın Birdal ve DBP Genel Başkanı Refik Karakoç hakkında, Roma'da düzenlenen "Türkiye'de Barış, Kürt Sorunu Üzerine Diyalog İçin Uluslararası Konferans" adlı toplantıda yaptıkları konuşmalar nedeniyle açılan davada, 4.5 yıla kadar hapisle cezalandırılmaları istendi.
MGK'ya hakaret ettiği gerekçesiyle Sarıyer Asliye Ceza Mahkemesi'nde ifadesi alınan MÜSİAD Başkan Yardımcısı Natık Akyol'un 6 aydan 3 yıla kadar hapsi isteniyor.
Kayseri Büyükşehir eski Belediye Başkanı ve halen cezaevinde bulunan Şükrü Karatepe hakkında, 21 Aralık 1997'de yaptığı bir konuşmada "Halkı, sınıf, ırk, din mezhep ve bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik ettiği" gerekçesiyle Ankara DGM'de görülen davada 3 yıla kadar hapis cezası istendi.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Akit Gazetesi Yazarı Abdurrahman Dilipak hakkında, bir yazısında, Jandarma eski Genel Komutanı Teoman Koman'ın kişilik haklarına hakaret ettiği gerekçesiyle 4 aydan 16 aya kadar hapis cezası istemiyle dava açtı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Güneş Gazetesi Yazarı Ömer Çavuşoğlu hakkında, bir yazısında, Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın kişilik haklarına hakaret ettiği gerekçesiyle 4 aydan 16 aya kadar hapis cezası istemiyle dava açtı.
"Gizli MİT belgelerini açıklamak" suçlamasıyla yargılanan Yeni Yüzyıl Gazetesi yazarı Ali Bayramoğlu ve Yazıişleri Müdürü Kerem Çalışkan hakkında, 5 ile 15 yıl arasında hapis cezası isteniyor.
Verilen Hapis Cezası
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan Siirt'te yaptığı konuşmada halkı sınıf, ırk, din, mezhep ve bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik ettiği gerekçesiyle 10 ay hapis, 716 bin lira para cezasına çarptırıldı.
İstanbul eski Milletvekili Hasan Mezarcı'ya Atatürk'e hakaret ettiği gerekçesiyle 1.5 yıl hapis cezası verildi.
Emek Gazetesi Sorumlu Yazıişleri Müdürü Ahmet Ergin'e, 5680 sayılı yasanın Ek 2/1. maddesi uyarınca 2 yıl hapis cezası verilirken gazetenin de 1 ay süreyle kapatılmasına karar verildi.
Adıyaman'ın Gerger ilçesinde çıkardığı Fırat Gazetesi'ndeki yazısında, çete-siyasetçi ilişkilerini yorumlayan gazeteci Hacı Boğatekin 10 ay hapse mahkum edildi.
Ankara DGM, 10 Kasım Atatürk'ü anma törenlerinde "Putlara tapmayın, Allah'a dönün" diyerek protesto gösterisi yapan sanıklardan Recai Gökalp'e 1.5 yıl, Bekir Özbal ile Bahattin Toprak'a 6'şar yıl ve Mahmut Kaçar'a 6 yıl 6 ay hapis cezası verdi.
PDK-Bakur Partisi lideri Hamdi Turanlı (Reşo Ağa), Ankara 2 No'lu DGM'ce 5 yıl hapis ve 14 milyar 600 milyon ağır para cezasına çarptırıldı.
Cezaevine Giren Düşünce Suçlusu
Kayseri Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Doç. Dr. Şükrü Karatepe, 4 ay 26 günlük hapis cezasını çekmek üzere Yahyalı Cezaevi'ne teslim oldu.
Kapatılan Özgür Gündem gazetesindeki "Rekor Cezayı Çekmeyeceğim" başlıklı açıklaması nedeniyle, çarptırıldığı 10 aylık hapis cezası için gözaltına alınan yazar Edip Polat, Ankara Merkez Kapalı Cezaevine konuldu.
Azadi Gazetesi yazarı M. Salih Özçelik, "ülkenin bölünmez bütünlüğünü zedelediği" iddiasıyla kesinleşen 10 ay 20 günlük hapis cezasını çekmek üzere tutuklanarak Suruç Cezaevi'ne konuldu.
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ
Basına Yönelik Saldırı, Ambargo, Baskın, Soruşturma
Dışişleri Bakanı İsmail Cem'in Saraybosna gezisine STV muhabirleri alınmadı.
Siirt'in Baykan ilçesinde yayın yapan Demokrat gazetesi basıldı.
Nevşehir'de yayın yapan Lale TV'nin Genel Müdürü İlter Sağırsoy, ana haber bülteni sırasında binayı basan ve ülkücü oldukları iddia edilen 15 kişilik bir grup tarafından çatıya kadar kovalandı.
7 polis tarafından yere yatırılarak tekmelenen ATV muhabiri Selçuk Manav, 5 gün rapor aldı.
Aydın'da gözaltındaki Baki Erdoğan'ı işkenceyle öldürmekten yargılanan ve mahkum edilen polislerin duruşmasında, Radikal Gazetesinden Ahmet Şık, Celal Başlangıç ve Milliyet'ten Mert İlkutluğ, sivil ve resmi polislerin saldırılarına maruz kaldılar.
Fanatik Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Necil Ülgen, Kumkapı'da yemek sırasında tartıştığı kişiler tarafından silahla yaralandı.
Bursa'da yayın yapan Olay TV'nin muhabiri Aydın Dağtekin ve kameraman Uygar Külhaşoğlu, haber amacıyla gittikleri bir fabrikada, güvenlik görevlilerinin saldırısına uğradılar. Antalya Adliye Sarayı'nda Hürriyet Gazetesi muhabiri Teslime Tosun, askerler tarafından dövüldü ve fotoğraf makinesi kırıldı.
Deliler Cumhuriyeti adlı oyunun sahnelenmesine İzmir Valiliğince, Komara Dinan Şermola adlı oyunun sahnelenmesine de Ankara Valiliğince izin verilmedi.
Gözaltına Alınan Gazeteci
İstanbul'da Emek gazetesi Yazıişleri Müdürü Ahmet Ergin, Ülkede Gündem Gazetesi muhabiri Metin Yüzer, Çevre Radyo muhabiri Çiğdem Güner, Alınteri Gazetesi Yazıişleri Müdürü Gülseren Yeşiloğlu, Odak Dergisi Yazıişleri Müdürü Erol Zavar, Siirt Baykan'da yerel yayın yapan Demokrat Baykan Gazetesi sahibi ve kurucusu Erhan Palabıyık, Tavır Dergisi İzmir Temsilcisi Şükran Aydın, İçel'de Ülkede Gündem gazetesi muhabiri Yıldız Çakar çeşitli nedenlerle gözaltına alındılar.
Kapatılan/Toplatılan Yayın
Emek Gazetesi'nin, "Yargıda Mehmet Ağar Gölgesi" başlıklı haberi dolayısıyla 7 gün, 5680 sayılı yasanın Ek 2/1. maddesi uyarınca 1 ay, "Karadeniz'de Kontra Planı" başlıklı haber nedeniyle de 7 gün süreyle kapatılmasına karar verildi.
Batman Süper FM'in yayını "armonik yayın yaptığı" gerekçesiyle Belediye Başkanı Salih Gök'ün emriyle durduruldu.
Altınçağ Yayıncılık tarafından çıkarılan "Zafere Mahkum Edilenler, Ölümü Küçülterek Yenenler" adlı kitap DGM tarafından toplatıldı.
Partizan Sesi gazetesi ve Yeni Demokrat Gençlik Dergisi DGM'ce 1'er ay süreyle kapatıldılar.
Alınteri Gazetesi'nin 13., Atılım Gazetesinin 35., Proleter Doğrultu Dergisinin 14., Halkın Günlüğü gazetesinin 17. ve Kurtuluş Gazetesinin 78. sayıları toplatıldı.
RTÜK, SHOW TV, İnterstar, atv ve Kanal D'ye birer gün; Karesi TV, Kanal 50, Karacadağ, Arkadaş ve Çevre Radyo'ya da toplam 300 gün kapatma cezası verdi. Radyo Fon, Deha TV, Aktüel Radyo, BRT FM, Akra FM, Niğde TV, Kral TV ve Kanal D de uyarı aldılar.
Basına Verilen Ceza
Emek Gazetesi Sahibi Halit Keskin ve Sorumlu Yazıişleri Müdürü Ahmet Ergin'e toplam 271 milyon 620 bin lira para cezası verildi.
DTP Çanakkale Milletvekili Hamdi Üçpınarlar'a hakaret ettiği gerekçesiyle gazeteci Uğur Dündar 10 ay hapis 20 milyon lira para cezasına çarptırıldı.
Akit Gazetesi bir haberinde, Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Doğan'a hakaret ettiği gerekçesiyle 250 milyon lira manevi tazminat ödemeye mahkum edildi.
Gazeteci Mahmut Nezih Tavlaş yazılarında, gazeteci Erbil Tuşalp'in kişilik haklarına hakaret ettiği gerekçesiyle 3 ay hapis, 2 milyon lira ağır para cezasına çarptırıldı.
Medyanın Neden Olduğu Ölümler
Atv'de yayınlanan, A Takımı adlı haber program sonrası küçük düşürücü tavırlara maruz kaldığı öne sürülen Sadettin Hacılar adlı hasta bakıcı kalp krizi geçirerek öldü.
ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ
Kapatılan Dernek, Sendika, Parti
Konya'nın Altınekin ilçesindeki MGV Şubesi Kaymakamlıkça kapatıldı.
Sivil Toplum Örgütlerine Yönelik Baskılar
MAZLUMDER İstanbul Şubesi, 1996 Temmuz ayında Belçika'dan gönderildiği iddia edilen bir fax dolayısıyla, DGM'nin verdiği bir arama kararına istinaden 20 kişilik Terörle Mücadele ekipleri tarafından arandı. Aramaya Fransız polisi de katıldı. Derneğin birçok dosya ve belgelerine, üye listelerine, telefon fihristleri ve kartvizitlere kadar el konuldu. Şube yöneticilerinin tanık olarak ifadesine başvuruldu. İfadelerin alınması sırasında Fransız polislerin de hazır bulunması isteği, şube yöneticileri tarafından reddedildi. Şube yöneticileri, yapılan işlem dolayısıyla suç duyurusunda ve Başbakanlık'a şikayette bulundular.
Topkapı Ülkü Ocakları Şubesi, kimliği belirsiz kişilerce uzun namlulu silahlarla tarandı.
Adapazarı'nda MGV'ye ait bir öğrenci yurdunda patlayan el yapımı bombalar maddi hasara neden oldu.
HADEP Yalova ilçe binası, kimliği belirsiz kişilerce gece geç saatlerde kundaklandı.
HADEP Van İl binasını basan polisler, yöneticileri gözaltına aldılar. İzmir'de HADEP Menemen İlçe binası deri nedeniyle basıldı.
6 ay kapalı kaldıktan sonra mahkemenin açılmaları yönünde karar vermesine rağmen Eğitim-Sen ve SES Şanlıurfa şubelerinin faaliyete geçmesine valilikçe izin verilmiyor.
İstanbul'da Halkevleri Oruçreis Şubesi ve Çağdaş Santa Atölyesi basıldı.
HADEP Bismil İlçe Kongresini basan polis, yeni seçilen başkan Abdullah Şeyhmusoğlu'nu gözaltına aldı.
İHD Mardin Şubesi'ne düzenlenen baskında, dernek arşivlerine el konurken, İskenderun Şubesi de bir günde 3 kez basıldı.
Kendini BÇG Erzincan Temsilcisi olarak tanıtan Yarbay Bünyamin Kuran, Eğitim-Sen Erzincan Şubesi ile SES temsilciliğini bastı.
Yaklaşan 1 Mayıs dolayısıyla İstanbul'da MKM, HADEP Sarıgazi, Beyoğlu, Kağıthane ve Kadıköy ilçe binaları basılarak arandı.
ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ YARGILAMALARI
MAZLUM DER Konya Şube Başkanı Adem Seleş, yaptığı açıklamalar nedeniyle açılan soruşturmalar dolayısıyla ifade verdi.
HADEP Gaziosmanpaşa İlçe Başkanı Mecit Aygün ile 8 yönetici hakkında "PKK'ya yardım ve yataklık" iddiasıyla 4.5 yıldan 7.5 yıla kadar ağır hapis cezası istemiyle dava açıldı.
HADEP Van İl Örgütü'nün 12 üyesi hakkında Nevruz kutlamalarında halka öncülük ettikleri gerekçesiyle soruşturma açıldı. HADEP Van İl ve Merkez İlçe Yöneticileri hakkında Dünya Kadınlar Günü nedeniyle de dava açıldı.
İHD Aydın Şube Başkanı Abdurrahman Saran hakkında yaptığı açıklamalar ve dağıttığı bildiriler gerekçesiyle keyfi bir şekilde soruşturma açılıyor.
İHD Malatya Şubesi'nde 2 Haziran 1997 tarihinde yapılan baskında yasak yayın bulunduğu gerekçesiyle Şube Başkanı Av. Önder Şahiner ile yöneticiler Nihal Pekaslan, Abuzer Turgut, Sevgi Altuntaş ve Haydar Akıncı hakkında dava açıldı.
Manisa Davasını izlerken "insanlık onuru işkenceyi yenecek" şeklinde slogan attıkları gerekçesiyle aralarında HADEP, ÖDP yöneticileri, sendika temsilcileri ve sanatçıların da bulunduğu 54 kişi hakkında soruşturma açıldı.
Diyarbakır Eğitim-Sen'e üye 140 kişiye, Ankara'ya giderek sendika yasa tasarısını protesto ettikleri gerekçesiyle maaştan kesme cezası verildi.
Ankara Büyükşehir Belediyesi'nden 9 kamu çalışanı, çıkartılmak istenen sendika yasa tasarısını protesto ettikleri gerekçesiyle, Onkoloji Hastanesi'ne sürgün edildiler.
Enerji Yapı Yol-Sen Diyarbakır Şube Başkanı Nadir Bingöl, OHAL Valiliğinin yazılı talimatıyla Kastamonu'nun Ilgaz ilçesine sürüldü.
Tüm-Maliye-Sen Diyarbakır Şube Başkanı Davut Balıkçı, Çankırı Bayramönü'ye sürgün edildi.
Eğitim-Sen Ankara 1 No'lu Şube üyesi 6 eğitim çalışanı Ankara'nın değişik okullarına sürgün edildi.
Diyarbakır'da KESK'in aldığı karar gereği 24 Ocak, 4 ve 6 Mart 1998'de işbırakma eylemine katılan Eğitim-Sen üyesi 3390 eğitim çalışanı hakkında OHAL Valiliği'nin emriyle soruşturma açıldı.
Burdur'da 21 Mart 1997'de kutlanan Nevruz'un tertip komitesinde yer alan 9 kişi değişik yerlere sürgün edildiler.
Eğitim-Sen Diyarbakır Şubesi üyesi Musa Farisoğulları sürgün edildi.
İHD Mardin Şube yöneticileri, bağış aldıkları ve Mardin E Tipi Cezaevi'ndeki sorunlar konusunda araştırma yaptıkları gerekçesiyle mahkemede ifade verdiler.
Tüm-Maliye-Sen İzmir Şube Başkanı Ramis Sağlam, sendikal haklarını savundukları için 113 Tüm-Maliye-Sen üyesi hakkında soruşturma açıldığını söyledi.
Eğitim-Sen Antalya Şube Başkanı Kadir Zeybek, SES Adana Şube Başkanı Orhan Deniz ve Enerji Yapı Yol Sen Şube Başkanı Muhammed Yavuz hakkında sendika yasasına karşı eylem yaptıkları gerekçesiyle soruşturma açıldı.
İzmir'de, çıkartılmak istenen yeni sendika yasa tasarısına karşı düzenlenen mitinglere katılan, toplam 51 sağlık çalışanına, uyarı ve kınama cezası verildi.
PKK'lı Şemdin Sakık'ın "O benden daha fazla PKK'cıdır" dediği ileri sürülen İHD Genel Başkanı Akın Birdal hakkında, savcılığın yalanlamasına rağmen soruşturma başlatıldığı haberleri ısrarla bazı yayın organlarınca sürdürüldü.
Eğitim-Sen Diyarbakır Şubesi, kuruluşundan bu yana üyelerine yönelik gerçekleştirilen saldırı, soruşturma, sürgün, faili meçhul cinayetler ve baskıları AİHK'na götürdü.
Tekirdağ'ın Şarköy ilçesinde, çıkartılmak istenen sendika yasa tasarısını protesto ettikleri gerekçesiyle haklarında soruşturma açılan 32'si eğitim, 8'i sağlık işkolunda çalışan 40 kamu çalışanına dava açıldı.
TSK'nın 1997'de Kuzey Irak'a yönelik sınır ötesi operasyonunu protesto ederek TBMM'yi göreve çağıran HADEP, EMEP ve SİP Mamak ilçe yöneticileri hakkında "Cumhuriyeti tahkir ve tezyif" ettikleri gerekçesiyle, 1 ile 6 yıl arasında değişen hapis cezası istemiyle dava açıldı.
DİN ÖZGÜRLÜĞÜ
İçel'in Erdemli ilçesindeki Yeşil Camii'nde 30 yıldır vaizlik yapan Dr. Emin Şekerci'ye, 10 Nisan Cuma günü vaazdan önce bundan böyle vaaz yapmasının yasaklandığı tebliğ edildi.
Yazar Şakir Keçeli, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretiminin genel ilkelerini açıklayan müfredat programının iptali istemiyle mahkeme başvurdu.
İzmir'de bulunan Dirayet Sürendilnihat Özyeğin Okulu Müdürü Orhan Selçuk hakkında, idareci odasını mescite dönüştürdüğü iddiasıyla soruşturma açıldı.
Sinop'un Dikmen ilçesinde, vaaz sırasında Atatürk ve TSK'ne hakaret ettiği öne sürülen imam Necati İkiz açığa alındı.
MEB, aldığı son kararla İlahiyat Fakülteleri'ni burs kapsamı dışında bıraktı.
Kapatılan Mescit ve Kur'an Kursu
İÜ Eczacılık Fakültesi'nde yıllardır hizmet veren mescit dekanın emriyle kapatıldı.
Şanlıurfa'nın Haliliye mahallesinde bulunan 2 Kur'an Kursu kapatıldı.
Zonguldak Valisi Sami Seçkin, son 1 yılda 4 Kur'an Kursu kapattıklarını söyledi.
Gözaltılar
Gaziantep'in Dumlupınar Mahallesi'nde Kadiri tarikatına mensup 8 kişi zikir yaparken gözaltına alındı.
İÜ Rektörü Kemal Alemdaroğlu'nun başörtülü öğrencilere yönelik baskıcı uygulamalarını protesto amacıyla arabasını tekmeleyen 1 öğrenci, öğle namazını kılarken gözaltına alındı.
İzmir'de 71, Erzincan'da 5, Ardahan'da 10, Ağrı'da 2, Muş'ta 3, Antalya'da 4, İstanbul'da 3, Konya'da 11, Bursa 4, Şanlıurfa'da 5 ve ilçesi Suruç'ta 4, Ankara'da 3, Zonguldak'ta 1, Kırklareli'de 2, Kütahya'da 4, Van'da 14, Kayseri'de Abdülkadir Geylani Cami Yardımlaşma ve Yaşatma Derneği Başkanı Suayip Öztürk ile beraber 3 kişi izinsiz kurban derisi topladıkları iddiasıyla gözaltına alındılar. Nevşehir Acıgöl'de Atatürk'e hakaret suçlamasıyla fahri imam Sefer Gögüş ile sarık ve cübbe ile gezen imam Enver İpek gözaltına alındılar.
Kurban Derilerine Yönelik Baskılar
Genelkurmay Başkanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı birliklere birer genelge göndererek, THK'nın deri toplama faaliyetlerine yardımcı olunmasını istedi.
Bir çok ilde cami ve yurtlara vatandaşların bağış amacıyla bıraktığı kurban derileri alınıp THK'ya verildi.
Adının açıklanmasını istemeyen bir milletvekilinin ihbarı üzerine Zeytinburnu'nda bir apartmanın bodrumuna yapılan baskında 263 sığır, 508 koyun ve 7 keçi derisi güvenlik güçleri tarafından zorla alınarak THK'na verildi. Milletvekilinin ihbarı kamuoyunun büyük tepkisine neden oldu.
Konya'da 310 deri, İstanbul'da 121674 koyun, 610 ton büyükbaş hayvan derisi, Mersin'de 306 deri, Ankara'da 888 deri, Antalya'da 577 deri, Şanlıurfa'da 584 deri, İzmir'de 7285 deri, Kırklareli'nin Babaeski ilçesinde bir yurda bağışlanan 31 deri, Bursa'da 390 deri, Kayseri'de 77 deri, Kocaeli'den 4 ton deri, Van'da 16 deri, Tokat'ta 60 deri, Kütahya'da 289 deri, güvenlik görevlileri aracılığıyla THK tarafından zorla alındı. Bu uygulamalar "gasp" olarak nitelendirildi ve birçok yerde vatandaşlar yargı yoluna başvurdular.
Başörtüsü Soruşturma ve Cezaları
Şanlıurfa Valiliği tarafından, Kılık-Kıyafet Genelgesi'ne aykırı giyindiği tespit edilen 86 memur hakkında soruşturma açıldı, 50 memur ise suçu sabit görülerek, çeşitli disiplin cezalarına çarptırıldı.
Bolu Valisi Nusret Miroğlu , başörtülü 11 öğretmene uyarı cezası verildiğini söyledi.
Kamuda kılık kıyafet mevzuatına uyulmasını sağlamak amacıyla hastanelerde çalışan başörtülü sağlık personelinin tek tek tespit edilmesi kararlaştırıldı.
Trakya Üniversitesi Hayranbolu Meslek Yüksekokulu'nda bulunan 12 başörtülü öğrenci uyarıldı.
İÜ Hukuk Fakültesi'nde okuyan 13 öğrenci hakkında başörtüsü eylemlerinde aktif rol oynadıkları iddiasıyla soruşturma açıldı.
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nin döner sermayesinde özel bir şirket adına görevli 7 başörtülü çalışan işten çıkarıldı.
Malatya İÜ'de muhafazakar kimliği ile tanınan 33 memur hakkında soruşturma sürdürülüyor.
Haklarında daha önce açılmış olan soruşturma kapsamında Çapa Tıp Fakültesi bünyesinden bulunan Sağlık Hizmetleri Yüksek Okulu ile Çapa Tıp Fakültesi'nde okuyan 32 öğrencinin savunmaları alındı.
İÜ Çapa Tıp Fakültesi bünyesinden bulunan Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu 1. sınıfında okuyan 15 öğrenci Biyoistatistik, Matematik ve Genel Mikrobiyoloji sınavlarına alınmadılar.
Gaziosmanpaşa İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün başlattığı yeni uygulamaya göre, devrim kanunlarına aykırı giyinen başörtülü bayanlar ile cüppeli ve sarıklı vatandaşlar bundan böyle kamu kurum ve kuruluşlarına giremeyecekler.
Elazığ Nüfus Müdürlüğü'ne müracaat eden Dilber Erdah ve İsmail Polat isimli çiftin nikahı, gelin adayının fotoğrafında kulaklar ve boyun görünmediği gerekçesiyle yapılmadı.
Öğrencilerin açıklamasına göre; Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nde öğretim yılı başından bugüne kadar 1 öğrenci okuldan atıldı, 82 öğrenci sınıfta kaldı, 116 öğrenci hakkında da soruşturma başlatıldı. Mart ayı başından bu yana da Çapa Tıp Fakültesi'nde 80 öğrenci mağdur edildi.
Başörtüsüne yönelik girişimleriyle, İÜ Rektörü Kemal Alemdaroğlu'nun yetkilerini ellerinden aldığını açıklayan Tıp Fakültesi Dekanı ve aynı fakülteden 3 bölüm başkanı istifa etti.
Kırıkkale Tarım İl Müdür Murat Fidan, başörtüsü konusunda tavizkar davrandığı gerekçesiyle görevden alındı.
Şanlıurfa Halfeti'de, derse başörtüsüyle giren öğretmene müdahale eden okul müdürü, mağdur öğretmenin aynı meslekten olan eşinden dayak yedi. Dayak atan öğretmen açığa alındı.
Elazığ'da öğretmen adaylarının görev yerlerinin belirlenmesi için yapılan kura çekimine, Kılık Kıyafet Kanunu'na uymayan adaylar alınmadı.
İstanbul Üsküdar'da bir ilkokulda çocuklara aşı yapan Rukiye Türkmen ve Sibel Darı adlı hemşireler hakkında, başörtülü oldukları gerekçesiyle İlköğretim müfettişleri tarafından tutanak tutuldu. Bunun üzerine İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından, 32 İlçe Milli Eğitim Müdürü'ne gönderilen yazıda, okullara başörtülü hemşire kabul edilmemesi istendi.
CHP Eyüp İlçe Başkanı Safi Karayalçın, Alibeyköy Şair Nabi İlköğretim Okulu'nda görevli 5 başörtülü öğretmen hakkında gerekli işlemlerin yapılmasını istedi.
İÜ Çapa Tıp Fakültesi Dekanlığı'na vekaleten atanan Özdem Anğ'ın yayınladığı genelgeye göre hastalar da başörtüsü takamayacak.
KTÜ Rektör Yardımcısı Zafer Ertürk, bazı okullara gönderdiği yazılı emirle, başörtülü ve dindar öğrencilerin fişlenmesini istedi.
Konya Valisi Namık Günel, kamu kurum ve kuruluşlarına bir genelge göndererek başörtülü personelin tespit edilmesini ve geciktirilmeden haklarında yasal işlem yapılmasını istedi.
İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nde yapılan patoloji dersi sınavına 13 öğrenci alınmadı.
KTÜ Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu'nun başörtülü öğrencileri, staj için gittikleri Farabi Hastanesi'ne alınmadılar.
İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nde okuyan 20 başörtülü öğrenci hakkında daha soruşturma başlatıldı.
Gaziantep'te, kılık kıyafet genelgesine uymadıkları gerekçesiyle 32 öğretmen hakkında soruşturma başlatıldı.
Van Devlet Hastanesi'nde görevli 6 başörtülü hemşireye uyarı cezası verildi.
Ankara'da, Mamak, Güdül ve Çubuk İlçe Milli Eğitim Müdürleri "irticacı oldukları" gerekçesiyle görevden alındılar.
Kayseri Üniversitesi'ne bağlı Atatürk Sağlık Meslek Yüksek Okulu ile Halil Bayraktar Sağlık Meslek Yüksek Okulu'nda okuyan 22 başörtülü öğrencinin başı zorla açtırıldı.
MEB Hikmet Uluğbay, 15'i stajyer toplam 37 öğretmeni başörtülü oldukları gerekçesiyle görevden aldıklarını söyledi.
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu'ndaki 2 başörtülü öğrencinin staj yapmaları, staj yaptıkları kurumlarca engellendi.
Ankara Tevfik İleri Merkez İHL'sinde görev yapan 80 başörtülü öğretmen hakkında soruşturma başlatıldı.
Konya Seydişehir Etibank Alüminyum Fabrikasında görevli 3 başörtülü makina mühendisi hakkında soruşturma başlatıldı.
Ankara Hemşirelik Meslek Yüksek Okulunda okuyan 7 başörtülü öğrencinin staj yapması engellendi.
Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesinde 5 başörtülü öğrenci, ders hocalarının hakaretine maruz kaldılar.
ODTÜ Uluslararası İlişkiler Bölümünde okuyan 2 başörtülü öğrenci, Kamu Yönetimi Bölümünde görevli bir hocanın şikayetçi olması ve soruşturmayı yürütmesi üzerine birer hafta okuldan uzaklaştırılma cezası aldılar. Aynı hocanın çabalarıyla Kimya Bölümünde okuyan 6 başörtülü öğrenci hakkında da soruşturma başlatıldı.
ODTÜ Mimarlık Mühendislik Fakültesinde okuyan 2 başörtülü öğrenciye disiplin cezası verildi.
TUS sınavına katılan başörtülü bir bayanın sınav kağıdına, gözetmen tarafından "başörtülü" diye not düşüldü. Başörtülü bayan sınavda geçer not almasına rağmen, başörtülü olduğu gerekçesiyle elendi.
İÜ Meslek Yüksek Okulu'na bağlı Tıbbi Laboratuvar Bölümü'nde okuyan 14 başörtülü öğrenciye Biokimya dersi sınavında sınav kağıdı verilmedi.
İÜ Çapa Tıp Fakültesi birinci sınıfında okuyan 30 başörtülü öğrenci, Tıbbi Biyoloji dersi başta olmak üzere çeşitli derslerin sınavlarına alınmadılar.
Niğde Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu'nda kılık kıyafet genelgesi, öğrencilerin kot pantolon ve kısa kollu giysi giymemesi yönünde uyarılmasıyla kısmi olarak uygulanmaya başlandı.
Zonguldak'ın Gökçebey ilçesinde, başörtülü 3 öğretmen hakkında soruşturma başlatıldı.
Trakya Üniversitesi Rektörü Osman İnci tarafından okul genelindeki tüm panolara astırılan genelgeyle başörtülü öğrencilerin derslere girişi yasaklandı.
Dicle Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi'ndeki panolara astırılan genelgeyle başörtülü öğrencilerin derslere girişi yasaklandı.
İÜ Çapa Tıp Fakültesi'nde Fizyoloji ve 5.sınıf Üroloji derslerine toplam 12 başörtülü öğrenci alınmadı.
Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğü, yayınladığı bir genelgeyle, başörtülü öğrencilerin üniversite bünyesindeki tüm fakülte ve birimlere girmesini yasakladı.
Çanakkale Üniversitesi Rektörü Abdurrahman Güzel'in talimatı doğrultusunda başörtülü öğrencilerin fakültelere girmeleri yasaklandı.
İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Türkçe Tıp'tan 36 öğrenci sınavlara giremedikleri ve pratiklere alınmadıkları için 1 yıl; 41 öğrenci de çeşitli stajlardan ortalama 4 ay kaybettiler. İngilizce Tıp'tan ise 7 kişi 1 yıl; 5 kişi de ortalama 4 ay kaybettiler. Başörtülü olarak sınava girdiği için bir öğrenci 6 ay uzaklaştırma cezası aldı; 270 soruşturma ise sürüyor.
İÜ Çapa Tıp Fakültesinde 31 başörtülü öğrenci, sınavlara ve stajlara alınmadıkları için 1 yıl; 55 öğrenci de 3 ay kaybettiler. 42 Öğrenci hakkında soruşturma açıldı,
ÇALIŞMA YAŞAMI
Ölüm Olayları
Ereğli Demir Çelik Fabrikası'nda çalışan Erol Coşkun, Necati Aydoğan ve Samim Keskin, Manisa Akhisar'da sondajda çalışan Şenol Şimşek, Antalya Havaalanında yüksek gerilim hattı tellerine değen 3 işçi, Aydın'da Çınarlar Madencilik A.Ş'de meydana gelen patlama sonucu 1 işçi, İstanbul Çengelköy'de göçük altında kalan İbrahim İngin, Tekirdağ Çorlu'da inşaattan düşen Mehmet Kemal, Osmaniye Bahçe'de yol inşaatında çalışan Halil Mendi, Artvin'in Yusufeli ilçesinde köy yolunda çalışan Şevket Yılmaz, Zonguldak'ın Kilimli beldesinde kaçak olarak işletilen bir kömür madeninde göçük altında kalan İdris Şirin adlı işçi öldü. İstanbul Tarabya'da Kemal Nevroz isimli bir kişi, işsizlik yüzünden girdiği bunalım nedeniyle intihar etti.
İşten Çıkarmalar
PKK'nın önde gelen isimlerinden Sırrı Sakık'ın açıklamaları doğrultusunda Aktüel Dergisi'nden Mahir Kaynak, Sabah Gazetesi'nden M. Ali Birand ve Cengiz Çandar (Çandar işine geri döndürüldü), Kartal Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, Tuzla'daki Sedef Tersanesi'nde çalışan 6 işçi, MEB genelgesine uymadığı gerekçesiyle Burdur İHL müdürü Hasan Akay, MEB Personel Genel Müdürlüğü'nde görevli Nedim Küçüker, Erkan Aydın, Ayhan İlter, Mansur Öztürk ve İhsan Aksoy, Genel-İş Samsun Şube çalışanı Mustafa Ardal, Bursa'da 50 deri işçisi, Ceyhan Yağ Fabrikası'nda çalışan 141 işçi, Burkay Tekstil'de çalışan 200 işçi, Tekirdağ'ın Çorlu ilçesinde bulunan Zaman Tekstil'den 120 işçi, Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nin döner sermayesinde özel bir şirket adına görevli 7 başörtülü çalışan, İstanbul Kartal'da kurulu Simo'da çalışan 6 işçi,İstanbul'da Metro Grossmarket'te çalışan Alaattin Şahin sendikalı olduğu gerekçesiyle, Bursa Komteks'te çalışan 24 işçi, İstanbul Pendik'te kurulu Polümür AŞ'den 7 işçi, Kara Kuvvetleri Komutanlığı 1 No'lu Dikimevi'nden 8 işçi, Aliağa'dan 20 gemi söküm işçisi, Balıkesir'in Burhaniye ilçe belediyesinden sözleşmeli 38 işçi, Molfix Çocuk Bezi Fabrikası'ndan 10 işçi, Aliağa Gemi Söküm Tesislerinde çalışan 35 işçi, Şanlıurfa'nın Günsayıl/Akçakale şantiyesinden 36 işçi, İzmir'de kurulu Ninan Tekstil'den 200 işçinin işine son verildi.
Keçiören Belediyesi'nde çalışan 7 işçi, Kahramanmaraş'ın Afşin İlçesine bağlı Esence Beldesi Belediye Başkanı Abdurrahman Türkmen'le Bakraç Belediye Başkanı Davut Yalçın açığa alındılar.
ÖĞRENİM HAYATI
Eskişehir Anadolu Üniversitesi'nde 9 öğrenci, AÜ Cebeci Kampüsü'nde 5 öğrenci, Kırşehir Meslek Yüksekokulu'nda 1 öğrenci, karşıt görüşlü öğrenciler arasında yaşanan kavgalarda yaralandılar.
AÜ Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi'nde Mart ayında yaşanan olaylarla ilgili olarak 11 öğrenciye, değişik sürelerle okuldan uzaklaştırma cezası verildi.
SIĞINMA HAKKI
Edirne üzerinden Yunanistan'a geçmek isteyen 8 Afganistanlı ve 15 Türkmenistanlı; Ağrı'da, İran sınırından Türkiye'ye girmeye çalışan 24 mülteci; Muğla'nın Datça ve Milas ilçelerinde toplam 27 mülteci; Van'da 6 İranlı mülteci yakalandı. Muğla Datça Dalbükü mevkiinde 48 Afgan, 13 Iraklı toplam 61 mülteci yakalandı.
Muğla'nın Datça ve Milas ilçelerinde gözaltına alınan toplam 27 mülteci sınırdışı edildi.
SAĞLIK HAKKI
TTB'nin yaptığı araştırmada, OHAL bölgesinde sayıları 7 bine ulaşan sağlıkevlerinin yüzde 76'sı amaç dışı kullanılıyor. Araştırmaya göre özellikle 1990 sonrasında sağlıkevlerinin çoğu kapatılarak askeri birliklere tahsis edildi.
ÇOCUK HAKLARI
İstanbul Zeytinburnu'nda yağmurdan korunmak için kapalı yaya geçidine sığınan 3 sokak çocuğu, yaslandıkları sacın yerinden çıkması sonucu yola düştü. Çocuklardan biri öldü, ikisi yaralandı.
Adli Tıp Uzmanları Derneği Başkanı Prof Dr. Şebnem Korur Fincancı, Türkiye'de adli tıp alanında ciddi sorunlar yaşandığını belirterek, sorunların Adli Tıp Kurumu'nun "resmi bilirkişi" olmasından kaynaklandığını söyledi.
GENEL YARGI HABERLERİ
İzmir'de kapatılan EP afişlerini asan 6 parti üyesine 1 yıl 8 ay hapis cezası verildi.
İstanbul DGM savcılığı, Mehmet Ağar'ın "cürüm işlemek için teşekkül oluşturmak", "aranan kişileri yetkili mercilere bildirmemek" suçlarından 7-15 yıl, Sedat Bucak'ın da "cürüm işlemek için teşekkül oluşturmak" ve "vahim nitelikte silah bulundurmak " suçlarından 11-20 yıl arası hapsi istendi. Mahkeme Mehmet Ağar hakkında görevsizlik kararı verdi.
Oğlunun öldürülmesiyle ilgili davada delillerin karartıldığını iddia eden Nazire Dedeman hakkında polise hakaretten dava açıldı.
Mardin Nusaybin'de bir kadını panzerle ezerek öldüren Mücahit Kaya adlı polis, üç yıl süren dava sonunda 900 bin lira para cezasına çarptırıldı.
Erzurum Cumhuriyet Başsavcısı Hakkı Köylü, yargının büyük sorunlarla karşı karşıya olduğunu ve mahkeme kararlarının geciktiği için mafyaya başvurulduğunu belirtti.
Yargıtay, öğrencisine tokat atan öğretmen hakkında verilen "beraat" kararını bozdu ve dayakçı öğretmenin eylemini, 2 aydan 6 aya kadar hapis cezasını öngören "yaralama suçu" olarak değerlendirdi.
Genelkurmay Savcılığı tarafından tutuklanarak Mamak Askeri Cezaevi'ne konulan Yaşar Kaplan, yargılandığı DGM'deki duruşmasına gelemedi. Mahkeme hakiminin Kaplan'ın avukatına, "Biz onu tutuklamamıştık, niye gelmedi?" diye sorması salondaki izleyicileri şaşırttı.
8 yıllık kesintisiz temel eğitimi protesto etmek amacıyla Ankara'da 29 Temmuz'da izinsiz gösteri yaptıkları gerekçesiyle yargılanan 66 sanık beraat etti.
İstanbul Barosu İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Av. Hasan Kemal Elban, savcıların ağır baskı altında olduğunu belirterek, karşılaştıkları işkence, kötü muamele ve benzeri olaylarda objektif olmadıklarını söyledi.
Av. Hasip Kaplan'ın, müvekkili Hamdi Sarı'nın 8 yıldan bu yana süren ve henüz sonuçlanamayan yargılama süreci nedeniyle Danimarka ve Türkiye aleyhine verdiği dilekçe, Avrupa İnsan Hakları Komisyonu'nda da oy çokluğuyla kabul edildi.
TDP'ye üye olduğu iddiasıyla 1996 yılında tutuklanan Hukuk Fakültesi Öğrencisi Barbaros Hayrettin Yılmaz'a 13 yıl 6 ay ağır hapis cezası verildi.
Konya Ereğli Adliyesi'nde iki kişilik kadro için açılan sınavda, en yüksek notu alan Ayşe Beslendi ve Emine Yeşilyurt'un yerine, sınavı kazanamayan ve biri CHP Genel Sekreteri Adnan Keskin'in yeğeni Aslıhan Acun, diğeri ise Ereğli Belediye Başkanı Kenan Akpınar'ın akrabası Semra Ünlü'nün atandığı belirtildi.
Hacettepe Üniversitesi'nde okuyan ve YCK'ya üye oldukları gerekçesiyle tutuklanan 4 öğrenci için 12.5 yıl ağır hapis cezası istendi.
Sivas'ta 2 Temmuz 1993 günü meydana gelen ve 37 kişinin ölümüyle sonuçlanan olayların ardından İçişleri Bakanlığı, tutuklu ve tutuksuz 98 sanık hakkında tazminat davası açtı.
AİHM, Türkiye'yi, özel haklar, aile yaşamı ile mülke zarar vermekten dolayı, 1993 yılında evleri yakılan Diyarbakır Kulp'un İslamköy köylülerine 60 bin İngiliz sterlini tazminat ödemeye mahkum etti.
DHKP/C üyesi olduğu iddiasıyla 11 Ağustos 1993'te Aydın'ın Söke ilçesinde gözaltına alındıktan sonra 22 Ağustos 1993'te karakolda yaşamını yitiren Baki Erdoğan'ı işkenceyle öldürmek suçundan yargılanan 6 polis 5 yıl 6 ay 20'şer gün hapse mahkum edildiler.
Ağrı'nın Doğubeyazıt ilçesinde özürlü Katıl İlhan'a tecavüz edip bıçaklayarak öldürmekten sanık korucu Mehmet Demir'in yargılandığı davada mahkeme tarafından istenen Adli Tıp Raporu, hem tecavüzü hem de tecavüzdeki vahşeti gizledi ve korucu Demir tahliye edildi.
Adana'da hırsızlık iddiasıyla gözaltına aldıkları Mehmet Yavuz'u öldüren 11 polisten 8'i ilk duruşmada tahliye edildi.
AİHM, Erzurum'da gözaltına alınan M. Nesih Sarıkaya'ya yoğun işkence yapılması ve uzun süre gözaltında tutulması nedeniyle Türkiye hakkında yasal süreyi işgal ettiği için davayı incelemeye aldı.
Siirt'in Pervari ilçesinde 9 yaşındayken PKK'ya katıldığı ve koruculara ait bir koyun sürüsünü dağa kaldırmak isterken yakalandığı iddia edilen 13 yaşındaki Azize Dündar, Diyarbakır DGM tarafından TCK'nın 125. maddesi gereğince idam istemiyle yargılanıyor.
Bir köy düğününde tabancayla havaya eteş ederek bir kişinin ölümüne neden olan Kütahya'nın Aslanapa ilçesi eski Cumhuriyet Savcısı Mehmet Ferhat Demir, 3 yıl hapis cezasına mahkum oldu.
İNSAN HAKLARI POLİTİKALARI
İçişleri Bakanlığı müfettişleri, çoğu RP kökenli toplam 300 belediye başkanı hakkında açılan soruşturmaları sürdürüyor.
İnsan Haklarından Sorumlu Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk, din, vicdan ve ibadet hürriyetini güvence altına alan Anayasa'nın 24. maddesinin kılık ve kıyafetle ilgili bir düzenlemeyi içermediğini belirterek, devlet dairelerinde başörtüsü hakkının tanınmasının din ve vicdan hürriyeti sınırlarını aşacağını savundu.
Adalet Bakanlığı savcılara gönderdiği genelgede, Türk Hava Kurumu dışında kurban derisi toplayanların 6 ay hapis cezası istemiyle yargılanacağını bildirdi.
İnsan Haklarından Sorumlu Devlet Bakanı Hikmet Sami Türk, bundan böyle, polis ve jandarmanın sanıkları gözaltına alırken haklarını okuyacağını söyledi.
Erzurum Cumhuriyet Başsavcısı İ. Hakkı Köylü, Türkiye'deki hiçbir cezaevinin siyasi suçlu barındırmaya elverişli olmadığını belirterek, tek kişilik oda veya hücre uygulaması önerdi.
Emniyet Genel Müdürlüğü, İHD Genel Başkanı Akın Birdal'a insan hakları ihlallerine karşı birlikte mücadele etmeyi önerdi ve kayıpların önce emniyete bildirilmesini istedi. İHD Genel Başkanı Akın Birdal ise, önce kayıpların ve yargısız infazların son bulmasını, faili meçhullerin aydınlatılmasını istedi.
İçişleri Bakanlığı, Polis Kolejlerine Giriş Yönetmeliği'ni değiştirerek İmam Hatip Liselerinden mezun olanların bu kolejlere girişini engelledi.
Adalet Bakanlığı, "Çek-senet mafyası"nı ortadan kaldıracak ve büyük bölümü beraatle sonuçlanan karşılıksız çek davalarından mahkemeleri kurtaracak reform niteliği taşıyan yeni bir yasa tasarısı hazırlıyor.
"İrticai ve bölücü yayınlara karşı yasal düzenlemeler hazırlanıyor" diyen Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit, vali ve kaymakamlara "irticai yayınları izleme" talimatı gönderildiğini açıkladı.
İnsan Hakları Koordinator Üst Kurulu'nda benimsenen ve gözaltında işkenceyi büyük ölçüde ortadan kaldırmaya yönelik olan kararlar Bakanlar Kurulu'na sunuldu.
Osmaniye Kadirli Kaymakamının, ortada herhangi neden yokken görevine 3 ay ara verilerek, yerine Jandarma Bölük Komutanı atandı. Göreve başlayan Komutanın ilçedeki okullara baskın yaparak, başörtülü öğretmenlerin başlarını açmaları için baskı yaptığı iddia edildi.
DP Genel Başkanı Korkut Özal, "İrtica kavramı umacı gibi kullanılarak insanların özgürlüklerine baskı uygulanıyor" dedi.
Hükümet, yurtdışında eğitim gören öğrencilerin durumunu kontrol edebilmek için yeni bir kanun tasarısı hazırladı. 1416 sayılı kanuna ek yapılması için hazırlanan yasa tasarısı ile yurtdışı eğitimi de kıskaç altına alınmak isteniyor.
Cumhurbaşkanı Demirel Başkanlığı'nda toplanan MGK'nın ana gündem maddesi, 'irtica', 'dinci kadrolaşma' ve başörtüsü oldu. Toplantıda MGK Genel Sekreteri, 'irticai' faaliyetleri nedeniyle görevden alınan rektörlerin, Danıştay kararıyla geri dönüşlerinin önlenmesi için yasal düzenleme yapılmasını istedi.
İçişleri Bakanı Murat Başesgioğlu, tarikatlarla ilişkisi olan kaymakamların tespit edilmeye çalışıldığını belirterek Haziran ayında geniş çaplı bir vali yardımcısı ve kaymakam kararnamesi yayınlanacağını söyledi.
Vakıflar Genel Müdürlüğü, 177'si dini eğitim, 583'ü dini amaçlı kurulan toplam 760 vakfı gözetim altına aldı.
Elimde "Karadayı'nın Halveti Tarikatı Tekkesi'nde çekilmiş fotoğrafı var" diyen YDP Genel Başkanı Hasan Celal Güzel, irtica ile mücadele yasa tasarılarının TBMM'den çıkması halinde önce Genelkurmay Başkanı Karadayı'nın tutuklanacağını iddia etti.
Bakanlar Kurulu, Başbakan Mesut Yılmaz'ın kurban derisini toplama yetkisinin THK'dan alınarak sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına verilmesine ilişkin önerisini kabul etti.
Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele ve Harekat Dairesi Başkanlığı'nın DHKP/C ile ilgili hazırladığı raporda, son on yıl içinde 239 DHKP/C militanının öldürüldüğü, 8627'sinin de sağ olarak yakalandığı belirtildi.
(*) Bu rapor, MAZLUMDER'e ulaşan bilgiler ve basına yansıyan haberlerden derlenmiştir.